BÀI LÀM
Việt Nam là nước nông nghiệp có nền văn minh lúa nước từ rất lâu đời. Cây lúa là cây lương thực hàng đầu và là một trong những loại cây tiêu biểu của xứ sở này. Nó có vai trò và vị trí đặc biệt trong nền kinh tế, đời sống của người dân Việt Nam. Đi khắp đất nước Việt Nam ta, từ Bắc chí Nam, từ miền ngược đến miên xuôi, đâu đâu ta cũng có thể bắt gặp hình ảnh những đồng lúa thẳng cánh cò bay quen thuộc:
Việt Nam đất nước ta ơi
Mênh mông biển lúa đầu trời đẹp hơn
Lúa gạo là loại thực phẩm chính không chỉ của Việt Nam mà là của cả thế giới. Bởi chỉ riêng trong hạt gạo đã chứa rất nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người. Cây lúa mang trong mình rất nhiều công dụng từ thân, lá, vỏ, hạt... Hạt lúa sau khi được cởi bỏ chiếc áo vàng trấu ra thì hiện nguyên là hạt gạo trắng thơm. Gạo ngoài làm lương thực chính cho con người thì còn có nhiều công dụng khác nữa. Gạo được dùng để chế biến ra bánh giầy, bánh chưng mềm dẻo, xôi, cơm nếp thơm ngon hay rượu nếp nồng nàn mùi thơm quyến rũ. Đặc biệt gạo xuất khẩu đem lại không ít nguồn lợi cho nông dân Việt Nam nói riêng, nền kinh tế của đất nước chúng ta nói chung. Nhắc đến lúa non không thể không nhớ đến cốm - một sản phẩm được dâng tặng bởi những cánh đồng lúa bát ngát mênh mông. Cốm - thức quà mộc mạc, giản dị mà thanh khiết. Ăn cốm từ từ, chậm rãi sẽ cảm nhận được sự cao quý, thanh cao trong nó. Kế đến là các sản phẩm phụ của cây lúa như: tấm dùng để sản xuất tinh bột, phấn mịn, thuốc;... cám dùng làm thức ăn cho gia súc, gia cầm và dược phẩm chữa tê phù; dầu cám cho chất lượng cao, làm sơn, xà phòng; trấu để nuôi trồng nấm, làm men, chất đốt; thân lúa phơi khô thành rơm, rạ làm chất đun. Lúa tạo ra các sản phẩm rất cần thiết cho người Việt Nam. Có thể nói lúa là cây lương thực không thể thiếu trong đời sống vật chất của người Việt Nam.
Lúa thân thuộc, gắn bó với người dân Việt Nam ta đã từ rất lâu rồi. Nền văn minh lúa nước ra đời cách đây cũng phải hàng triệu năm. Vì vậy mà lúa được coi là vẻ đẹp vĩnh hằng, là biểu tượng của dân tộc Việt Nam. Lúa đã đi vào không chỉ thơ ca mà cả ca dao, tục ngữ. Khá nhiều câu ca dao, tục ngữ, bài hát hay bài văn mang hình ảnh cây lúa đã đi vào lòng người. Lúa gạo còn cho ta những món ăn thơm thảo thờ cúng tổ tiên, tế lễ trời đất như bánh giấy trắng tượng trưng cho trời, bánh chưng xanh tượng trưng cho đất. Từ lúa gạo, các món ăn quen thuộc như bún, bánh cuốn, bánh trôi, chay, xôi... đã tạo nên nét đặc trưng cho nền văn hoá ẩm thực của người Việt. Thật khó có loài cây nào lại quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt Nam như cây lúa.
Cây lúa rất quan trọng trong đời sống vật chất lẫn tinh thần của người Việt Nam. Mai sau, dù cho công nghiệp có phát triển, kinh tế có giàu lên bao nhiêu nữa thì vẫn không có loại thực phẩm chính nào thay thế được cây lúa. Cây lúa sẽ là người bạn thân thiết gắn bó với đời sống người nông dân Việt Nam nói riêng và nhân dân Việt Nam nói chung.