Câu 1. Bài văn có thể chia làm mấy đoạn? Nội dung chính của mỗi đoạn là gì?
Bài văn chia làm ba đoạn:
+ Đoạn một: Từ đầu đến ...theo mùa sóng ở đây: Vẻ đẹp trong sáng của đảo Cô Tô sau trận bão.
+ Đoạn hai: Từ Mặt trời lại rọi lên... đến là là nhịp cánh: Mặt trời mọc trên biển Đông - một cảnh tượng huy hoàng, tráng lệ.
+ Đoạn ba: Phần còn lại: Cảnh sinh hoạt lúc sáng sớm trên đảo bên một cái giếng nước ngọt và hình ảnh ngư dân tấp nập chuẩn bị cho chuyến ra khơi.
Câu 2. Vẻ đẹp trong sáng của đảo Cô Tô sau khi trận bão đi qua đã được miêu tả như thế nào? Em hãy tìm và nhận xét những từ ngữ (đặc biệt là tính từ), hình ảnh diễn tả vẻ đẹp ấy trong đoạn đầu của bài.
Sau cơn bão, quang cảnh đảo Cô Tô hiện lên với vẻ rạng rỡ, tinh khôi trong buổi sáng đẹp trời. Tác giả đã lựa chọn những hình ảnh tiêu biểu nhất để miêu tả: bầu trời, nước biển, cây trên núi đảo, bãi cát bằng một loạt tính từ chỉ màu sắc, ánh sáng: bầu trời thì trong trẻo, sáng sủa, trong sáng, cây trên núi xanh mượt, nước biển lam biếc, cát lại vàng giòn. Từ vị trí rất thuận tiện là trên nóc đồn, nơi đóng quân của bộ đội, tác giả quan sát được toàn cảnh và bằng ngôn ngữ miêu tả rất phong phú, ông đã giúp người đọc hình dung ra vẻ đẹp tuyệt vời của đảo Cô Tô.
Câu 3. Đoạn tả cảnh mặt trời mọc trên biển (từ Mặt trời lại rọi lên ngày thứ sáu... đến Một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh) là một bức tranh rất đẹp. Em hãy tìm những từ ngữ chỉ hình dáng, màu sắc, những hình ảnh mà tác,giả đã dùng để vẽ nên cảnh đẹp rực rỡ ấy. Nhận xét về những hình ảnh so sánh mà tác giả dùng ở đây?
Cảnh mặt trời mọc trên biển là một bức tranh màu sắc rực rỡ: xanh mượt, lam biếc, đỏ, hồng, bạc. Mặt trời hiện ra giữa không gian trong trẻo, tinh khôi: Sau trận bão, chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây hết bụi... Tác giả đã dùng hình ảnh so sánh đặc sắc để miêu tả cảnh tượng độc đáo này: Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng...
Đoạn văn này thể hiện rất rõ năng lực quan sát, miêu tả, chọn lọc ngôn ngữ và sử dụng các biện pháp nghệ thuật chính xác, tinh tế của tác giả. Điều đó chứng tỏ tài hoa, phong cách độc đáo cùng tình yêu đất nước sâu đậm của nhà văn Nguyễn Tuân.
Câu 4. Cảnh sinh hoạt và lao động của người dân trên đảo đã được miêu tả qua những chi tiết, hình ảnh nào trong đoạn cuối bài văn? Em có cảm nghĩ gì về cảnh ấy?
a. Cảnh sinh hoạt và lao động trên đảo trong một buổi sáng được tác giả miêu tả tập trung vào một địa điểm là quanh cái giếng ở rìa đảo. Những người dân chài gánh nước ngọt từ giếng xuống thuyền, chuẩn bị cho đoàn thuyền rời bến ra khơi.
Khung cảnh ấy vừa khẩn trương, tấp nập, lại vừa thanh bình, yên ả: Cái giếng nước ngọt đảo Thanh Luân sớm nay có không biết bao nhiêu là người đến gánh và múc... Sau trận bão, hôm nay hợp tác xã Bắc Loan Đầu cho mười tám thuyền lớn nhỏ cùng ra khơi đánh cá hồng... Từ đoàn thuyền sắp ra khơi đến cái giếng ngọt, thùng và cong và gánh nối tiếp đi đi về về. Trông chị Châu Hoà Mãn địu con, thấy nó dịu dàng yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con lành.
Cảm nhận tinh tế của tác giả trước sắc thái riêng của cuộc sống nơi đây thể hiện qua sự so sánh: Cái giếng nước ngọt ở rìa một hòn đảo giữa bể, cái sinh hoạt của nó vui như một cái bến và đậm đà mát nhẹ hơn mọi cái chợ trong đất liền.
b. Cảm nghĩ: Đây là những hình ảnh tiêu biểu cho cuộc sống lao động khoẻ khoắn, vui tươi của ngư dân trên đảo Cô Tô trong khung cảnh đất nước thanh bình.