I. DÀN Ý
1. Mở bài:
- Giới thiệu địa điểm ngôi nhà.
- Giới thiệu những đặc điểm dễ nhận biết nhất của ngôi nhà (gắn với bối cảnh xung quanh).
2. Thân bài:
* Miêu tả đặc điểm của ngôi nhà:
- Nhà lớn hay nhỏ? Cũ hay mới? Được làm bằng gì? (Xây kiên cố hay bằng gỗ, bằng tre?)
- Hình dáng của nó? (Chữ nhật, hình hộp, hình chữ L hay chữ T...). Nhà trệt hay nhà lầu?
- Cổng vào nhà, cửa lớn, cửa sổ được làm bằng gì?
- Mái nhà lợp ngói hay tôn? Màu vôi trần, tường? Nền nhà?...
- Các phòng trong nhà: có mấy phòng? Cách bài trí trong từng phòng ra sao? Ngôi nhà gắn bó với sinh hoạt của gia đình và bản thân em như thế nào?
3. Kết bài:
- Nêu tình cảm của em đối với ngôi nhà ấy.
II. BÀI LÀM
Nhà em nằm trên mảnh đất đầu làng, giữa một vườn cây trái quanh năm xanh tốt. Trước cổng vào có cây dừa cao vút, sai trĩu quả.
Ba em dựng ngôi nhà này đã được gần chục năm rồi. Mái nhà lợp lá dừa nước thật dày. Màu nâu của lá đã bạc bởi dầu dãi nắng mưa. Bốn bức vách được ghép bằng những tấm ván mỏng, đóng đinh chặt vào khung gỗ. Các cánh cửa lớn và cửa sổ sáng sáng được mở toang đón ánh nắng và gió đồng mát rượi.
Lòng nhà rộng và thoáng. Nền đất mịn màng dưới chân. Đồ vật trong nhà rất đơn sơ: Một bộ bàn ghế mây để tiếp khách, tấm bình phong ngăn đôi, che khuất chiếc giường của mẹ. Góc trái sát cửa sổ là bàn làm việc của ba em được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp. Kế đó là bộ ván gỗ gõ lâu năm màu nâu bóng. Bàn học của em kê cạnh cửa sổ phía sau, trông thẳng ra vườn rau và cây ăn trái.
Dưới mái nhà ấm cúng, gia đình em sống trong tình yêu thương, hoà thuận. Ngày ngày, ông bà em chăm nom nhà cửa, vun tưới cây cối trong vườn. Ba má em làm việc vất vả quanh năm để nuôi các con ăn học tới nơi tới chốn. Em gắn bó với từng góc nhà, mảnh vườn quen thuộc, nơi em đã sinh ra và lớn lên cùng bao kỉ niệm của thời thơ ấu.