§4. NGUYÊN TỬ

A. KIẾN THỨC CẦN NHỚ

1. Nguyên tử là gì?

- Nguyên tử là hạt vi mô vô cùng nhỏ và trung hòa về điện.

- Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện tích dương và vỏ tạo bởi một hay nhiều eletron mang điện tích âm.

2. Lớp electron

Electron luôn chuyển động quanh hạt nhân và sắp xếp thành từng lớp. Mỗi lớp có 1 số electron nhất định, nhờ có electron mà các nguyên tử có khả năng liên kết.

Ví dụ: Nguyên tử oxi có 8e, sắp xếp thành 2 lớp, lớp ngoài cùng có 6e.

B. BÀI GIẢI CHI TIẾT CÁC CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP

1. Điền tên hạt tạo thành nguyên tử vào các câu sau đây:

a) ... và ... có điện tích như nhau, chỉ khác dấu.

b) ... và ... có cùng khối lượng, còn ... có khối lượng rất bé, không đáng kể.

c) Những nguyên tử cùng loại có cùng số ... trong hạt nhân.

d) Trong nguyên tử ... luôn chuyển động rất nhanh và sắp xếp thành từng lóp.

Trả lời:

a) Proton và electron có điện tích như nhau, chỉ khác dấu.

b) Proton và nơtron có cùng khối lượng, còn electron có khối lượng rất bé, không đáng kể.

c) Những nguyên tử cùng loại có cùng số proton trong hạt nhân.

d) Trong nguyên tử các electron luôn chuyển động rất nhanh và sắp xếp thành từng lớp.

2. Có thể dùng các cụm từ sau đây để nói về nguyên tử:

A. vô cùng nhỏ;

B. trung hòa về điện;

C. tạo ra các chất;

D. không chia nhỏ hơn trong phản ứng hóa học.

Hãy chọn cụm từ phù hợp (A, B, C hay D?) với phần còn trống trong câu: “Nguyên tử là hạt ..., vì số electron có trong nguyên tử bằng đúng số proton trong hạt nhân”.

Trả lời:

Cụm từ để nói về nguyên tử đúng là cụm từ B: “Nguyên tử là hạt trung hòa về điện, vì số electron có trong nguyên tử bằng đúng số proton trong hạt nhân”.

3.Cho biết sơ đồ một số nguyên tử (theo thứ tự) sau: Nitơ, neon, silic, kali:

Hãy chỉ ra số proton trong hạt nhân, số electron trong nguyên tử, số lớp electron và số electron lớp ngoài cùng của mỗi nguyên tử.

Trả lời:

4. Theo sơ đồ một số nguyên tử ở bài tập 3, hãy chỉ ra:

a. Mỗi nguyên tử có mấy lớp electron.

b. Những nguyên tử nào có cùng một số lớp electron.

c. Nguyên tử nào có số lớp electron như nguyên tử natri. (Xem sơ đồ trong Bài 4 - Hóa học 8).

Trả lời:

a) Trong bài tập 3 ở trên:

Nguyên tử Số lớp electron
Nitơ 2
Neon 2
Silic 3
Kali 4

b) Nguyên tử nitơ và nguyên tử neon cùng có 2 lớp electron.

c) Nguyên tử silic có 3 lớp electron như nguyên tử natri.