LIÊN KẾT CÂU VÀ LIÊN KẾT ĐOẠN VĂN (Luyện tập)
I- KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN NẮM VỮNG
Xem lại kiến thức ở bài Liên kết câu và liên kết đoạn văn.
II - HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
Bài tập 1
a) - Phép lặp: từ trường học được lặp lại hai lần trong câu 1 và 2 (LK câu).
- Phép thế : từ như thế thay cho câu Về mọi mặt, trường học của chúng ta phải... (LK đoạn văn).
b) - Phép lặp: lặp các từ văn nghệ, tâm hồn, sự sống (vừa LK câu, vừa LK đoạn văn).
- Phép thế : từ ấy ở câu 2 thay cho ý ở đoạn trước; văn nghệ là sự sống (LK đoạn văn).
c) Phép lặp: lặp các từ thời gian, con người (LK câu).
d) Phép trái nghĩa : yếu đuối - mạnh; hiền lành – ác (LK câu).
Bài tập 2
Những cặp từ ngữ trái nghĩa được dùng để liên kết đoạn văn:
- thời gian vật lí – thời gian tâm lí
- vô hình – hữu hình
- giá lạnh - nóng bỏng
- thẳng tắp - hình tròn
- đều đặn – lúc nhanh lúc chậm.
Bài tập 3
Các lỗi LK nội dung:
a) Mỗi câu ở đây thuộc về các chủ đề khác nhau, tuy nhiên, nếu hình dung ra sự việc, có thể thêm một số từ ngữ có tác dụng liên kết để tạo thành đoạn văn.
Ví dụ:
Cắm đi một mình trong đêm. Trận địa đại đội 2 của anh ở phía bãi bồi bên một dòng sông. Anh còn nhớ hồi đầu mùa lạc, hai bố con anh cùng viết đơn xin ra mặt trận. Bây giờ, mùa thu hoạch lạc đã vào chặng cuối.
b) Các câu cùng hướng về một chủ đề nhưng chưa rõ quan hệ thời gian. Nên thêm trạng ngữ chỉ thời gian vào câu 2: Suốt hai năm anh ốm nặng, chị làm quần quật...
Bài tập 4
a) Từ thay thế dùng tuỳ tiện, lúc nó, lúc chúng. Nên dùng thống nhất từ nó hoặc chúng.
b) Cả hai câu đều nói về cuộc gặp gỡ giữa vị bộ trưởng và bà con nông dân nhưng câu trước nói địa điểm là văn phòng, câu sau lại là hội trường mà không hề thấy có sự "di chuyển" nào. Sửa : thay hội trường bằng văn phòng ; cũng có thể bỏ từ này vì trong LK nội dung ở đây, khi nói "Mỗi lúc bà con kéo đến một đông” thì người nghe hiểu là đến văn phòng.