NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)
I- KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN NẮM VỮNG
- Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) là phân tích, đánh giá, giúp cho người đọc thấy được ý nghĩa, giá trị của truyện (hoặc đoạn trích).
- Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích), chủ yếu phân tích các thành phần chính của truyện như nhân vật, cốt truyện, lời kể...
- Ý kiến đánh giá cần có cơ sở và người viết cần có thái độ chân thành.
II - HƯỚNG DẪN TÌM HIỂU BÀI
1. Tìm hiểu kiểu bài
a) Vấn đề bàn luận : nhân vật anh thanh niên sống một mình ở trạm khí tượng trên đỉnh núi cao trong truyện Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.
b) Các luận điểm:
- Tấm lòng yêu đời, tinh thần trách nhiệm cao với công việc.
- Lòng hiếu khách và sự chu đáo với mọi người.
- Sự khiêm tốn.
c) Các dẫn dắt từng luận điểm : Nêu luận điểm (thể hiện ở các câu chủ đề đầu đoạn) - Phân tích, chứng minh các luận điểm - Khái quát chung, nâng cao vấn đề.
2. Luyện tập
a) Vấn đề nghị luận : cái chết của lão Hạc (trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao).
b) Các ý chính :
- Sự tính toán, đắn đo khi quyết định đi đến cái chết.
- Cách chết đau đớn và trong sạch của lão Hạc.
- Cái chết của lão là gieo mầm cho cái sống.
c) Đoạn văn giúp ta hiểu thêm về nhân vật lão Hạc.
- Đó là sự hi sinh cao cả.
- Đó là nỗi đau của thân phận con người.