BÀI 32: CÁC KHU VỰC CHÂU PHI

1. Khu vực Bắc Phi

Câu hỏi: châu Phi có mấy khu vực tự nhiên?

* Trả lời:

Châu Phi có 3 khu vực chính: Bắc Phi, Trung Phi và Nam Phi.

Câu hỏi: Trình bày đặc điểm cơ bản tự nhiên của khu vực Bắc Phi?

* Trả lời:

Ở rìa phía tây bắc, Át-lát là dãy núi trẻ duy nhất của châu Phi. Các đồng bằng ven Địa Trung Hải và các sườn núi hướng về phía biển hàng năm có mưa khá nhiều, rừng sồi và dẻ mọc rậm rạp. Vào sâu trong nội địa, mưa ít, chỉ có xavan và cây bụi phát triển. Về phía nam là hoang mạc Xa-ha-ra, khí hậu khô và nóng, lượng mưa ít, thực vật nghèo nàn, với những bụi gai thưa thớt. Các ốc đảo là những nơi có mạch nước ngầm. Thực vật chủ yếu là cây chà là.

Câu hỏi: Quan sát hình 32.1, nêu tên các nước ở khu vực Bắc Phi?

* Trả lời:

Bắc Phi có 11 nước. (Xác định trên lược đồ hình 32.1 SGK trang 100)

Câu hỏi: Nêu đặc điểm kinh tế, xã hội của khu vực Bắc Phi?

* Trả lời:

Bắc Phi chủ yếu là người Ả Rập và người Béc-be, thuộc chủng tộc Ơ-rô-pê-ô-it, theo đạo Hồi. Kinh tế dựa vào khai thác xuất khẩu dầu mỏ, khí đốt và phát triển du lịch.

2. Khu vực Trung Phi

Câu hỏi: Khu vực phía tây Trung Phi có những môi trường tự nhiên nào?

* Trả lời:

Khu vực phía tây Trung Phi có 2 môi trường tự nhiên khác nhau:

- Môi trường xích đạo ẩm có khí hậu nóng, mưa nhiều, đất đai màu mỡ, rừng rậm xanh quanh năm. Mạng lưới sông ngòi dày đặc, quanh năm nhiều nước.

- Môi trường nhiệt đới gồm hai dải nằm ở phía bắc và phía nam môi trường xích đạo ẩm: Lượng mưa giảm rõ rệt, trong năm có một mùa mưa và một mùa khô, độ ẩm thấp, chỉ có rừng thưa và xavan phát triển.

Câu hỏi: Nêu đặc điểm tự nhiên của khu vực phía đông của Trung Phi?

* Trả lời:

Phía đông Trung Phi là các sơn nguyên, có núi cao và nhiều hồ kiến tạo sâu, dài. Đông Phi có khí hậu gió mùa xích đạo, các sơn nguyên quanh năm mát dịu, hình thành kiểu “xavan công viên” độc đáo. Ở các sườn núi mưa nhiều, rừng rậm bao phủ. Đông Phi có nhiều loại khoáng sản quý.

Câu hỏi: Nêu đặc điểm kinh tế, xã hội cơ bản của Trung Phi?

* Trả lời:

Trung Phi là khu vực đông dân nhất của châu Phi, đa số là người Ban-tu, thuộc chủng tộc Nê-grô-it, có tín ngưỡng đa dạng, nền kinh tế chậm phát triển, chủ yếu dựa vào trồng trọt và chăn nuôi theo lối cổ truyền, khai thác lâm sản, khoáng sản, trồng cây công nghiệp xuất khẩu. Đất đai xấu, hạn hán, nạn châu chấu là những nguyên nhân gây ra nạn đói thường xuyên ở Trung Phi.

Câu hỏi: Dựa vào hình 32.3 SGK trang102, nêu tên các cây công nghiệp chủ yếu ở châu Phi? Cho biết sản xuất nông nghiệp của Trung Phi phát triển ở những khu vực nào? Tại sao lại phát triển ở đó?

Trả lời:

Các cây công nghiệp chủ yếu: ca cao, cọ dầu, cà phê.

Sản xuất nông nghiệp tập trung và phát triển ở khu vực Đông Phi và khu vực phía tây ven vịnh Ghi-nê. Ở các khu vực đó, có điều kiện khí hậu thuận lợi và đất trồng thích hợp cho việc sản xuất cây công nghiệp.

Câu hỏi: Lập bảng so sánh sự khác biệt về tự nhiên giữa phía tây và phía đông của khu vực Trung Phi theo mẫu SGK, trang 104.

* Trả lời:

Bảng so sánh sự khác biệt về tự nhiên giữa phần phía tây và phần phía đông của khu vực Trung Phi:

Thành phần tự nhiên Phần phía tây Phần phía đông
Dạng địa hình chủ yếu Bồn địa Sơn nguyên
Khí hậu Xích đạo ẩm và nhiệt đới Gió mùa xích đạo
Thảm thực vật Rừng rậm xanh quanh năm, rừng thưa và xavan Xavan công viên trên các sơn nguyên, rừng rậm trên sườn đón gió

Câu hỏi: Nêu sự khác biệt về kinh tế giữa khu vực Bắc Phi và khu vực Trung Phi?

* Trả lời:

Khu vực Bắc Phi chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp và khai thác dầu mỏ, nền kinh tế tương đối phát triển.

Khu vực Trung Phi dựa vào khai thác lâm sản, trồng trọt chăn nuôi theo lối cổ truyền, kinh tế còn thấp kém.

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

Câu 1: Châu Phi có mấy khu vực có mức độ phát triển kinh tế xã hội khác nhau?

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

Câu 2: Atlat là dãy núi trẻ duy nhất của châu Phi nằm ở khu vực nào?

A. Bắc Phi

B. Trung Phi

C. Nam Phi

D. Cả A, B, C đều sai

Câu 3: Các nước ven Địa Trung Hải có nền kinh tế chủ yếu dựa vào ngành nào?

A. Khai thác xuất khẩu dầu mỏ, khí đốt, phốt phát

B. Phát triển du lịch

C. Cả A, B đều đúng

D. Cả A, B đều sai

Câu 4: Cây trồng phổ biến ở các nước phía nam Xahara:

A. Lúa mì

B. Cây ăn quả cận nhiệt đới

C. Ô liu

D. Lạc, bông, ngô

Câu 5: Các nước trong khu vực Trung Phi có nền kinh tế chủ yếu dựa vào?

A. Trồng cây công nghiệp xuất khẩu

B. Chăn nuôi theo lối cổ truyền

C. Khai thác lâm sản, khoáng sản

D. Cả A, B, C đều đúng

Câu 6: Nguyên nhân chủ yếu khiến nạn đói thường xuyên xảy ra ở các nước Trung Phi:

A. Dân cư đông

B. Đất đai xấu, thoái hoá, hạn hán kéo dài

C. Nạn châu chấu phá hoại mùa màng

D. Cả A, B, C đều đúng

ĐÁP ÁN

Câu 1: B

Câu 2: A

Câu 3: C

Câu 4: D

Câu 5: D

Câu 6: D