Phần hai. CÁC MÔI TRƯỜNG ĐỊA LÍ

Chương I. MÔI TRƯỜNG ĐỚI NÓNG. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ CỦA CON NGƯỜI Ở ĐỚI NÓNG

BÀI 5: ĐỚI NÓNG. MÔI TRƯỜNG XÍCH ĐẠO ẨM

I. Đới nóng

Câu hỏi: Đới nóng nằm ở vị trí nào trên Trái Đất? Gió thường xuyên thổi là gió gì?

* Trả lời:

Đới nóng nằm ở khoảng giữa hai chí tuyến (30° Bắc và 30° Nam), là nơi có nhiệt độ cao kéo dài liên tục từ Tây sang Đông thành một vành đai bao quanh Trái Đất.

Gió thường xuyên thổi là gió Tín phong. (Tín phong Đông Bắc và Tín phong Đông Nam) từ 2 dải cao áp chí tuyến về phía Xích đạo.

Câu hỏi: Dựa vào hình 5.1 SGK, trang 16 - Lược đồ các kiểu môi trường trong đới nóng, nêu tên các kiểu môi trường của đới nóng.

* Trả lời:

Đới nóng có 4 kiểu môi trường: Môi trường xích đạo ẩm, môi trường nhiệt đới, môi trường nhiệt đới gió mùa, môi trường hoang mạc.

II. Môi trường xích đạo ẩm

1. Khí hậu

Câu hỏi: Xác định vị trí của môi trường xích đạo ẩm trên hình 5.1.

* Trả lời:

Môi trường xích đạo ẩm nằm trong khoảng từ 5° Bắc đến 5° Nam.

Câu hỏi: Quan sát biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa của Xin-ga-po (vĩ độ 1°B) và nhận xét:

+ Đường biểu diễn nhiệt độ trung bình các tháng trong năm cho thấy nhiệt độ của Xin-ga-po có đặc điểm gì?

+ Lượng mưa cả năm khoảng bao nhiêu? Sự phân bố lượng mưa trong năm ra sao? Sự chênh lệch giữa lượng mưa tháng thấp nhất và tháng cao nhất là khoảng bao nhiêu milimet?

* Trả lời:

+ Đường biểu diễn nhiệt độ trung bình của các tháng trong năm cho thấy nhiệt độ của Xin-ga-po ở mức cao, trên 25°C, quanh năm nóng, nhiệt độ trung bình năm từ 25 - 28°C.

+ Lượng mưa trung bình năm từ 1.500 mm - 2.500 mm.

+ Lượng mưa tháng thấp nhất là 170 mm.

+ Lượng mưa tháng cao nhất là 250 mm.

Câu hỏi: Đặc điểm khí hậu của môi trường xích đạo ẩm?

* Trả lời:

- Môi trường xích đạo ẩm có khí hậu nóng và ẩm quanh năm, nhiệt độ trung bình năm 25 - 28°C. Chênh lệch nhiệt độ rất nhỏ (khoảng 3°C) nhưng chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm trên 10 độ.

- Lượng mưa trung bình năm: 1.500 - 2.500 mm.

- Độ ẩm trung bình rất cao (trên 80%).

2. Rừng rậm xanh quanh năm

Câu hỏi: Quan sát ảnh và hình vẽ lát cắt rừng rậm xanh quanh năm (hình 5.3 và 5.4 SGK, trang 17), cho biết: Rừng có mấy tầng chính? Tại sao rừng ở đây lại có nhiều tầng?

* Trả lời:

- Rừng có nhiều tầng, các tầng chính: tầng cây vượt tán, tầng cây gỗ cao, tầng cây gỗ cao trung bình, tầng cây bụi, tầng cỏ quyết.

- Do nhiệt độ và độ ẩm cao, lượng mưa nhiều tạo điều kiện cho rừng cây phát triển rậm rạp, rừng xanh quanh năm, mọc thành nhiều tầng từ mặt đất đến độ cao 40 - 50m.

Câu hỏi: Trong ba biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa dưới đây, biểu nào phù hợp với ảnh chụp cảnh rừng kèm theo? Giải thích vì sao em chọn biểu đồ đó.

* Trả lời:

Ảnh chụp cảnh rừng trên là rừng rậm xanh quanh năm của môi trường nhiệt đới ẩm.

Biểu đồ phù hợp nhất là biểu đồ A. Biểu đồ khí hậu có lượng mưa nhiều, nhiệt độ cao quanh năm nóng trên 27°C, biên độ nhiệt năm thấp (1 đến 2 độ).

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

Câu 1: Đới nóng có mấy kiểu môi trường?

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

Câu 2: Kiểu môi trường nào có rừng rậm xanh quanh năm, động thực vật phong phú?

A. Xích đạo ẩm

B. Nhiệt đới

C. Nhiệt đới gió mùa

D. Hoang mạc

Câu 3: Đặc điểm khí hậu của môi trường xích đạo ẩm:

A. Nóng và ẩm quanh năm

B. Nắng nóng và mưa nhiều quanh năm

C. Chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm hơn 10°C

D. Cả A, B, C đều đúng

Câu 4: Rừng ngập mặn là rừng ở các vùng:

A. Cửa sông

B. Ven biển lầy bùn

C. Cả A, B đều đúng

D. Cả A, B đều sai

Câu 5: Quan sát hình 5.4 (SGK) cho thấy tầng cây gỗ cao trung bình khoảng:

A. 10m

B. 20m

C. 30m

D. Trên 30m

Câu 6: Quan sát hình 5.1 (SGK) Việt Nam nằm ở môi trường:

A. Xích đạo ẩm

B. Nhiệt đới gió mùa

C. Nhiệt đới

D. Hoang mạc

ĐÁP ÁN

Câu 1: C

Câu 2: A

Câu 3: D

Câu 4: C

Câu 5: B

Câu 6: B