BÀI 2: AXIT, BAZƠ VÀ MUỐI

1. Phát biểu các định nghĩa axit, axit một nấc và nhiều nấc, bazơ, hiđroxit lưỡng tính, muối trung hòa, muối axit. Lấy các thí dụ minh họa và viết phương trình điện li của chúng.

Giải

- Axit là chất khi tan trong nước phân li ra cation $H^{+}$

- Axit một nấc là axit khi tan trong nước chỉ phân li một nấc ra ion $H^{+}$

Ví dụ: $HNO_{3}\rightarrow H^{+}+NO_{3}^{-}$

- Axit nhiều nấc là axit khi tan trong nước phân li nhiều nấc ra ion $H^{+}$

Ví dụ: $H_{2}SO_{4}\rightarrow H^{+}+HSO_{4}^{-}$

$HSO_{4}^{-}\rightarrow H^{+}+SO_{4}^{2-}$

- Bazơ là chất khi tan trong nước phân li ra anion $OH^{-}$

Ví dụ: $KOH\rightarrow K^{+}+OH^{-}$

- Hiđroxit lưỡng tính là hiđroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit, vừa có thể phân li như bazơ.

Ví dụ: $Zn(OH)_{2}\rightleftharpoons Zn^{2+}+2OH^{-}$

$Zn(OH)_{2}\rightleftharpoons 2H^{+}+ZnO_{2}^{2-}$

- Muối mà anion gốc axit không còn hiđro có khả năng phân li ra $H^{+}$ gọi là muối trung hòa.

Ví dụ: NaCl ; $NaHPO_{3}$

- Muối mà anion gốc axit vẫn còn hiđro có khả năng phân li ra $H^{+}$ gọi là muối axit.

Ví dụ: $NaHCO_{3}$ ; $NaH_{2}PO_{4}$

2. Viết phương trình điện li của các chất sau:

a) Các axit yếu: $H_{2}S$, $H_{2}CO_{3}$.

b) Bazơ mạnh: LiOH.

c) Các muối: $K_{2}CO_{3}$, NaClO, NaHS

d) Hiđroxit lưỡng tính: $Sn(OH)_{2}$

Giải

a) * $H_{2}S$:

$H_{2}S\rightleftharpoons H^{+}+HS^{-}$

$HS\rightleftharpoons H^{+}+S^{2-}$

* $H_{2}CO_{3}$:

$H_{2}CO_{3}\rightleftharpoons H^{+}+HCO_{3}^{-}$

$HCO_{3}\rightleftharpoons H^{+}+CO_{3}^{2-}$

3. Theo thuyết A - rê - ni – ut, kết luận nào sau đây là đúng?

A. Một hợp chất trong thành phần phân tử có hiđro là axit.

B. Một hợp chất trong thành phần phân tử có nhóm OH là bazơ.

C. Một hợp chất có khả năng phân li ra cation $H^{+}$ trong nước là axit.

D. Một bazơ không nhất thiết phải có nhóm OH trong thành phần phân tử.

Giải

Một hợp chất có khả năng phân li ra cation $H^{+}$ trong nước là axit.

Chọn C

4. Đối với dung dịch axit yếu $CH_{3}COOH$ 0,10M, nếu bỏ qua sự điện li của nước thì đánh giá nào về nồng độ mol ion sau đây là đúng?

A.[$H^{+}$] = 0,10M

B.[$H^{+}$] < [$CH_{3}COO^{-}$]

C.[$H^{+}$] > [$CH_{3}COO^{-}$]

D. [$H^{+}$] < 0,10M

Giải

Chọn D.

Vì $\alpha$ < 1 nên [$H^{+}$] < 0,10M

5. Đối với dung dịch axit mạnh $HNO_{3}$ 0,10M, nếu bỏ qua sự điện li của nước thì đánh giá nào về nồng độ mol ion sau đây là đúng?

A. [$H^{+}$] = 0,10M

B. [$H^{+}$] < [$NO_{3}^{-}$]

C.[$H^{+}$] > [$NO_{3}^{-}$]

D. [$H^{+}$] < 0,10M

Giải

Chọn A.

⇒ [$H^{+}$] = 0,10M