BÀI 45. AXIT CACBOXYLIC

1. Thế nào là axit cacboxylic? Viết công thức cấu tạo, gọi tên các axit có công thức phân tử $C_{4}H_{8}O_{2}$

Giải

Axit cacboxylic là hợp chất có nhóm - COOH liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử hiđro.

2. Từ công thức cấu tạo, hãy giải thích tại sao axit fomic có tính chất của một anđehit.

Giải

Axit fomic có công thức cấu tạo dạng khai triển :

Công thức này có nhóm - CHO nên axit fomic cũng có tính chất của một anđehit

3. Từ metan và các chất vô cơ cần thiết khác có thể điều chế được axit fomic, axit axetic. Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra

Giải

4. Chất Y có công thức phân tử $C_{4}H_{8}O_{2}$ tác dụng với NaOH tạo thành chất Z ($C_{4}H_{7}O_{2}Na$). Vậy, Y thuộc loại hợp chất nào sau đây?

A. Anđehit.

B. Axit.

C. Ancol.

D. Xeton.

Giải

Chọn B

Y phải là axit, không thể là este vì số C của muối bằng số C của Y

5. Để trung hoà 150,0 gam dung dịch 7,40% của axit no, mạch hở, đơn chức X cần dùng 100,0 ml dung dịch NaOH 1,50M. Viết công thức cấu tạo và gọi tên của chất X.

Giải

Vậy X là $C_{2}H_{5}COOH$ (axit propionic)

6. Trung hoà 16,60 gam hỗn hợp axit axetic và axit fomic bằng dung dịch natri hiđroxit thu được 23,20 gam hỗn hợp hai muối.

a) Viết phương trình hoá học của các phản ứng ở dạng phân tử và ion rút gọn.

b) Xác định thành phần phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp trước và sau phản ứng.

Giải

⇒ $\left\{\begin{matrix} 46a+60b=16,6\\ 68a+82b=23,2 \end{matrix}\right.$ ⇔ $\left\{\begin{matrix} a=0,1\\ b=0,2 \end{matrix}\right.$

⇒ %HCOOH = $\large \frac{0,1.46.100}{16,6}$ = 27,7; %$CH_{3}COOH$ = 72,3

⇒ %HCOONa = $\large \frac{0,1.68.100}{23,2}$ = 29,3; %$CH_{3}COONa$ = 70,7

7. Đun 12,0 gam axit axetic với một lượng dư ancol etylic (có axit $H_{2}SO_{4}$ đặc làm xúc tác). Đến khi dừng thí nghiệm thu được 12,3 gam este.

a) Viết phương trình hoá học của phản ứng.

b) Tính phần trăm khối lượng của axit đã tham gia phản ứng este hoá.

Giải

$n_{CH_{3}COOH}$ = $\large \frac{12}{60}$ = 0,2mol

b) Do ancol dư nên $n_{este}$ = $n_{axit}$ = $\large \frac{12,3}{88}$ = 0,14 mol

⇒ % axit đã bị este hóa = $\large \frac{0,14.100}{0,2}$ = 70(%)