I. DÀN Ý
1. Mở bài:
* Kể lại tóm tắt phần đầu.
2. Thân bài:
* Kể lại lần thứ năm ông lão đi ra biển:
- Mụ vợ chán làm Nữ hoàng, bắt ông lão đi gặp cá vàng xin cho mụ làm Long Vương ngự trên mặt biển.
- Cá vàng phẫn nộ trước ý định điên rồ của mụ nhưng lại rất thương ông lão, bèn mời ông lão xuống Thuỷ cung để đền ơn.
3. Kết bài:
* Kể một kết thúc khác với truyện:
- Ông lão băn khoăn do dự nhưng cuối cùng đã làm theo lời cá vàng.
II. BÀI LÀM
Tôi thật khốn khổ vì mụ vợ tham lam, độc ác. Sau bao lần đòi hỏi những của cải ngày càng nhiều như vàng bạc, châu báu, lâu đài,... mụ còn muốn cá vàng cho mụ làm Nữ hoàng. Mặc dù đã đạt tới tột đỉnh cao sang nhưng giờ đây mụ lại muốn trở thành Long vương để bắt cá vàng trực tiếp hầu hạ, nhằm thoả lòng tham khôn cùng của mụ.
Cũng như những lần trước, không dám trái lời mụ, tôi lại đi ra biển. Biển tung bọt sóng trắng xoá, dữ dội. Nghe tiếng gọi khẩn thiết của tôi, cá vàng hiện lên. Sau khi nghe tôi thuật lại ý muốn điên rồ của mụ vợ, cá vàng nói:
- Hỡi ân nhân của tôi! Tôi thấu hiểu tình cảnh đáng thương của ông. Ông sống làm sao được với mụ vợ tai quái ấy. Trời sẽ trừng phạt thói tham lam và bội bạc của mụ. Những năm tháng còn lại của cuộc đời, ông hãy xuống Thuỷ cung vui vầy cùng tôi. Như thế, ông đỡ bị hành hạ mà tôi cũng thoả mong ước được đền đáp ơn cứu mạng.
Nghe cá vàng nói vậy, tôi băn khoăn do dự hồi lâu. Ra đi ư? Còn quê hương, làng xóm, bỏ đi sao đành! Vả lại, trần gian với thuỷ cung chắc cũng có nhiều điều khác biệt, không biết mình có hợp hay không?
Trong cung điện nguy nga, mụ vợ tôi ngồi chờ phép lạ như những lần trước. Chờ mãi, chờ mãi mà chưa thấy quân lính áp giải tôi về, mụ sốt ruột nghiến răng nguyền rủa... Bỗng đâu mây đen kéo đến, giông tố nổi lên ầm ầm. Đây đó đã nghe tiếng tường đổ, ngói rơi. Mụ vợ nhận ra nguy hiểm đang tới gần. Bực tức, căm giận và tuyệt vọng, mụ quát đám cận thần cùng mụ xông ra biển bắt tôi cùng cá vàng về trị tội. Nhưng đã muộn. Cá vàng rẽ nước đưa tôi xuống thuỷ cung. Mụ tức tối giậm chân la hét. Một cơn sóng lớn xô tới, cuốn phăng rồi đưa mụ già về bên túp lều xiêu vẹo với cái máng lợn ăn sứt mẻ.