I. DÀN Ý

1. Mở bài:

* Giới thiệu chung:

- Truyện xảy ra từ ngày xưa, ở đất Lạc Việt (bây giờ là miền Bắc nước ta.)

- Nhân vật chính: Lạc Long Quân và Âu Cơ đều là dòng dõi thần tiên. Hai người tình cờ gặp nhau, kết duyên thành vợ chồng.

2. Thân bài:

* Diễn biến của truyện:

a/ Việc sinh nở kì lạ của Âu Cơ:

- Âu Cơ sinh ra cái bọc một trăm trứng, nở thành trăm người con khôi ngô, lớn nhanh như thổi.

b/ Lạc Long Quân và Âu Cơ chia tay:

- Lạc Long Quân là nòi Rồng nên không thể ở trên cạn lâu được, đành tạm biệt Âu Cơ để trở về thuỷ cung.

- Âu Cơ một mình nuôi đàn con đông đúc.

c/ Việc chia đôi đàn con, lời giao ước giữa Lạc Long Quân và Âu Cơ:

- Âu Cơ mời chồng về để chia đôi đàn con. Lạc Long Quân mang theo năm mươi con xuống biển. Âu Cơ mang năm mươi con lên núi.

- Lạc Long Quân dặn Âu Cơ chia đàn con cai quản các phương, khi cần phải giúp đỡ nhau.

3. Kết bài:

* Kết thúc truyện:

- Vị vua đầu tiên của nước ta là Hùng Vương, con trưởng của Lạc Long Quân và Âu Cơ.

- Hình thành nhà nước đầu tiên đặt tên là Văn Lang, kinh đô đóng ở Phong Châu. Triều đình có quan văn, quan võ. Vua cha chết truyền ngôi cho con trưởng, mười tám đời đều lấy hiệu Hùng Vương.

- Nguồn gốc cao quý của dân tộc Việt Nam là con Rồng, cháu Tiên.

II. BÀI LÀM

Thuở xưa, ở vùng đất Lạc Việt có vị thần tên là Lạc Long Quân, con trai của thần Long Nữ sống dưới biển Đông. Thần thân hình rồng, sức khoẻ phi thường và có nhiều phép lạ. Thỉnh thoảng, thần lên sống trên cạn, giúp dân diệt trừ các loài yêu quái như Ngư Tinh, Hồ Tinh, Mộc Tinh. Thần còn dạy dân cách trồng trọt và sinh sống.

Âu Cơ là một tiên nữ, dòng dõi Thần Nông ở vùng núi cao phương Bắc. Nàng thích ngao du đây đó, những nơi có phong cảnh đẹp. Một hôm, nghe nói vùng đất Lạc Việt có nhiều hoa thơm cỏ lạ, nàng đã tìm đến thăm. Tình cờ, Âu Cơ gặp Lạc Long Quân. Bên trai tài, bên gái sắc, họ yêu nhau rồi kết thành vợ chồng.

Ít lâu sau, Âu Cơ sinh ra cái bọc trăm trứng, nở ra một trăm người con khôi ngô tuấn tú lạ thường. Chẳng cần bú mớm mà đàn con vẫn lớn nhanh như thổi, khoẻ mạnh như thần.

Một hôm, nhớ biển cả và cảm thấy mình không thể sống lâu trên cạn được, Lạc Long Quân đành từ biệt Âu Cơ để trở về chốn thuỷ cung. Âu Cơ một mình nuôi con. Ngày lại ngày qua, nàng sốt ruột trông ngóng chồng với tâm trạng buồn tủi. Cuối cùng, nàng gọi Lạc Long Quân về và than thở:

- Sao chàng nỡ bỏ thiếp mà đi, không cùng thiếp nuôi đàn con nhỏ?!

Lạc Long Quân ân cần giải thích:

- Ta vốn nòi Rồng ở miền nước thẳm, nàng là dòng Tiên ở chốn non cao. Kẻ trên cạn, người dưới nước, tính tình tập quán khác nhau, khó lòng mà ăn ở cùng nhau một nơi lâu dài được. Nay ta dẫn năm mươi con xuống biển, nàng đưa năm mươi con lên núi, chia nhau cai quản các phương. Kẻ miền núi, người miền biến, khi có việc gì khó khăn thì giúp đỡ nhau, đừng quên lời hẹn.

Âu Cơ nghe theo đưa năm mươi người con lên đất Phong Châu. Người con trưởng được tôn làm vua, lấy hiệu Hùng Vương, lập ra nước Văn Lang, đóng đô ở Phong Châu (vùng Bạch Hạc, Lâm Thao, Phú Thọ ngày nay). Triều đình có quan văn, quan võ (Lạc hầu, Lạc tướng). Con trai vua gọi là lang, con gái vua gọi là mệ nàng (mị nương). Vua cha chết, con trai trưởng sẽ nối ngôi. Mười tám đời vua kế tiếp nhau đều lấy hiệu Hùng Vương.

Từ sự tích này mà dân tộc Việt Nam thường nhắc đến nguồn gốc cao quý của mình là con Rồng, cháu Tiên. Tất cả các dân tộc sống trên đất nước Việt Nam đều là anh em cùng chung một bọc sinh ra (đồng bào). Các dân tộc đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước.