DÀN BÀI

- Hồ Chí Minh (1890 - 1969), lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, đồng thời là một nhà văn và nhà thơ lớn. Sự nghiệp văn học của Hồ Chí Minh phong phú, đa dạng về hình thức, thể loại, phong cách, và đều thống nhất trên tinh thần “thép” của nhà văn - chiến sĩ vĩ đại.

- Hồ Chí Minh viết nhiều tác phẩm chính luận: lời kêu gọi, báo cáo chính trị, tài liệu lí luận, tuyên truyền, huấn luyện... Tuyên ngôn Độc lập (1945), Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến (1946), Di chúc là những áng văn bất hủ, đã đi vào lịch sử và sẽ trường tồn cùng đất nước.

- Ngoài văn chính luận, Hồ Chí Minh còn có những truyện ngắn, truyện vui, kịch, truyện viễn tưởng, tiểu phẩm châm biếm... Nổi bật hơn cả là những sáng tác viết bằng tiếng Pháp khi Người hoạt động ở Pari. Truyện và kí, gồm một loạt truyện ngắn, truyện kể mà đáng chú ý nhất là Pari, Lời than vãn của bà Trưng Trắc, Những trò lố hay là Varen và Phan Bội Châu, Vi hành... kịch Con rồng tre (1925), Bản án chế độ thực dân Pháp (1925) vừa là văn chính luận, vừa là tác phẩm nghệ thuật đặc sắc.

- Di sản thơ ca phong phú của Hồ Chí Minh gồm hai loại: Thơ ca tuyên truyền cách mạng và thơ ca viết với cảm hứng trữ tình. Loại thơ tuyên truyền được Người sáng tác từ rất sớm và khá liên tục, rất đa dạng về hình thức thể loại. Đáng chú ý hơn cả là mảng thơ ca tuyên truyền các tầng lớp đồng bào đứng lên đánh giặc cứu nước trong thời kì Mặt trận Việt Minh và những bài viết sau 1945 tặng thanh niên, thiếu nhi, động viên mọi người hăng hái tham gia kháng chiến... Trong loại thơ này, những bài thơ chúc Tết hàng năm của Hồ Chí Minh có một sức mạnh truyền cảm và một ý nghĩa đặc biệt.

- Về loại thơ trữ tình của Hồ Chí Minh, nổi bật nhất là tập Nhật kí trong tù gồm 133 bài được sáng tác khi Người bị bắt giam ở Quảng Tây (Trung Quốc). Tập thơ cho thấy một tâm hồn cao đẹp tuyệt vời và một phong cách thơ độc đáo. Những bài thơ trữ tình sáng tác trong thời gian Hồ Chí Minh ở Pác Bó (1941 – 1945) và trong thời kì kháng chiến chống Pháp ở Việt Bắc đều rất hay, cho thấy hình ảnh tác giả, vị chỉ huy tối cao của kháng chiến, đêm ngày lo việc nước, đồng thời vẫn ung dung lạc quan và có một tâm hồn rất thi sĩ...

- Di sản văn học độc đáo, phong phú của Hồ Chí Minh có những giá trị to lớn đặc biệt về nhiều mặt, chẳng những ảnh hưởng sâu sắc tới tư tưởng tình cảm con người Việt Nam mà còn có vị trí quan trọng trong lịch sử văn học Việt Nam.

- Tác phẩm:

+ Truyện và kí Nguyễn Ái Quốc (những năm 20)

+ Bản án chế độ thực dân Pháp (1925)

+ Nhật kí trong tù (1942 - 1943)

+ Hồ Chí Minh, thơ (1941 - 1968)