BÀI LÀM

Đi dọc sông Cần Thơ, qua xã Hưng Lợi, thấy ngôi nhà nhìn xuống sông cạnh cây bần già ba ngọn. Đó là ngôi nhà em ở. Ngôi nhà được cha mẹ cất từ hơn mười năm rồi.

Mười năm mái lá dừa nước đã bao lần thay mới cũ. Những tán dừa tán xoài cứ lên cao dần toả màu cạnh bên mái lá. Vườn cam quýt sau vườn đang vào thời sung sức giục ngôi nhà đổi tường thay mái. Ngôi nhà còn đang đứng đó làm cải tổ ấm cho gia đình em. Mỗi ngày qua em càng thấy nó in đậm vào tâm trí mình. Đến giờ cứ nhắm mắt lại em hình dung ra nó rõ mồn một. Này nhé, ngôi nhà được làm nên từ cây lá miệt vườn. Những cột kèo làm bằng cây đước, cây vú sữa, sầu riêng nước gỗ láng bóng. Vách nhà được thưng bằng ván gỗ xoài, đỡ những tranh lá dừa nước lợp li đều tăm tắp. Ba gian trước nhà được bố trí làm ba phần. Gian giữa là cái trang thờ gia tiên to rộng. Bát nhang, ống hương, bài vị cái nào cũng to, cái nào cũng được lau chùi cẩn thận. Trang thờ luôn toả khói trầm. Dĩa trái cây mùa nào thức nấy đầy trái vườn chín tới. Gian bên tay mặt có tủ ly, tủ chén đầy ắp đồ sứ, đồ thuỷ tinh. Tủ ti vi, cassette kê cạnh bộ bàn trà. Trên vách gỗ tờ tranh lịch rực rỡ màu sắc. Gian bên tay trái có tủ gương loại nhất và bộ ván ngựa dày đẩy ngang tay em. Từ gian này có lối đi dọc nhà xuống nhà sau, cũng là lối vào phòng của cha mẹ em, rồi phòng ở của em. Phòng em ở nhỏ thôi nhưng nó có đủ các đồ dùng cần thiết cho em. Cái giường một kê sát bên vách ngăn phòng, cái tủ sắt em đựng áo quần ở cuối giường. Đối diện với cửa ra vào bên kia là cửa sổ. Chỗ ấy là góc học tập của em. Một cái bàn học kê sát cửa sổ. Một cái giá sách ba tầng áp vào vách. Không ở đâu ngồi học yên tĩnh, thoải mái như ở đây. Sát với phòng em là những gian thuộc khu nhà bếp. Mái nhà được lợp ngược lại, đổ chung một lòng máng với nhà ở. Cha mẹ đã sắp đặt gian này gọn gàng. Chọn đồ ăn, bàn ăn một góc. Dàn bếp lò, xoong chảo một góc. Những lu gạo, lu mắm, lu nước mưa xếp đầy giữa hai khu trên... Ở gian sau này ngày vài lần bếp đỏ lửa, ngày hai bữa cha mẹ và em quây quần quanh mâm cơm. Ở gian này cả nhà gặp gỡ ngồi với nhau đều hơn, nhiều hơn ở gian nhà trước. Gian ngoài đó ba má tiếp khách, và cả nhà chỉ họp mặt đông đủ mỗi tối thứ bảy. Buổi tối duy nhất trong tuần em nghỉ học bài ra ngoài trò chuyện cùng cha, mẹ.

Ngôi nhà này cũng như bao ngôi nhà khác, lẫn hoà trong màu xanh cây lá miệt vườn. Mỗi ngày em quét dọn nhà sạch sẽ. Cô bác và các bạn có dịp đi dọc sông Cần Thơ, qua xã Hưng Lợi tới gốc bần già ba ngọn xin mời ghé nhà em. Mời nghỉ chân nơi bàn trà, thưởng thức trái vườn cho vị ngọt của trái cây cùng sự mát mẻ của ngôi nhà làm người khoẻ lại.