DÀN Ý
I- MỞ BÀI:
- Sống trong xã hội, con người luôn luôn phải giao tiếp và ứng xử với nhau. Vì vậy ta cần phải thận trọng khi dùng lời ăn tiếng nói trong giao tiếp.
- Dẫn câu ca dao:
“Lời nói không mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”
- Đây là một bài học dạy ta về cách đối nhân xử thế.
II- THÂN BÀI:
1) Giải thích:
- Nghĩa đen: Khi trao đổi, giao tiếp với nhau ta nên dùng lời lẽ ôn hòa, lịch sự để cho người nghe được hài lòng, vừa ý.
- Nghĩa bóng: Phải nói năng lễ độ, hòa nhã để tạo tình đoàn kết, thân ái khi giao tiếp.
2) Vì sao khi giao tiếp ta phải dùng lời lẽ ôn hòa lịch sự?
- Chúng ta không sống lẻ loi mà tập hợp thành một xã hội. Xã hội con người là một xã hội có tổ chức, có văn hóa. Giữa con người với con người từ lâu có mối quan hệ bạn bè, đồng chí, anh em ruột thịt... mà lời nói là công cụ để giúp ta trao đổi, giao tiếp ứng xử với nhau trong cuộc sống.
- Để giữ mãi tình cảm tốt, mối quan hệ khăng khít thì ta phải biết lựa lời mà nói, tức là ta phải chọn lời hay, ý đẹp để người nghe không buồn lòng phật ý. Lời nói lịch sự, hòa nhã khiến cho người nghe dễ dàng tiếp thu ý kiến của mình – dù đó là những lời góp ý phê bình.
- Biết lựa lời khi trao đổi tức là ta “trọng người và trọng mình”. Điều này làm cho người nghe kính nể ta hơn. Lời nói khiếm nhã, thô lỗ không những làm mất tình đoàn kết mà có khi dẫn đến những tai họa khôn lường.
- Một người lãnh đạo nói năng khiêm tốn, cởi mở, vui vẻ luôn luôn được sự ủng hộ, đồng tình của người dưới quyền. Bạn bè thật tình khuyên bảo sửa sai nhau bằng những lời lẽ ôn hòa, dịu dàng tất nhiên được bạn chấp nhận tiếp thu... Đây cũng là bí quyết giúp ta thành công trong cuộc sống; đồng thời mối quan hệ giữa người với người trong xã hội trở nên gắn bó, đoàn kết và tốt đẹp hơn lên.
- Tuy nhiên không phải để “cho vừa lòng nhau” mà ta nói những lời xu nịnh, a dua. Cách xử thế như vậy không tốt, cần phải tránh.
III- KẾT BÀI:
- Lời ca dao là một bí quyết giúp ta thành công trong đời, giúp ta biết cách đối nhân xử thế.
- Đây cũng là một bài học rèn luyện tu dưỡng đạo đức cho con người để trở thành một người có văn hóa, lịch sự.