AMINO AXIT
I. Định nghĩa và danh pháp
1. Định nghĩa: Amino axit là loại hợp chất hữu cơ tạp chức chứa đồng thời nhóm cacboxyl (-COOH) và nhóm amino
2. Danh pháp
* Đánh số mạch cacbon theo số và chữ la mã
* Tên amino axit = Axit + vị trí nhóm + amino + tên axit
* Tên một số amino axit
II. Cấu tạo phân tử và tính chất hóa học
1. Cấu tạo phân tử
Với amino axit, trong dung dịch tồn tại dạng phân tử và dạng ion lưỡng cực do có cân bằng:
Do đó, các amino axit là những hợp chất ion nên ở điều kiện thường là những chất rắn kết tinh, dễ tan trong nước và có nhiệt độ nóng chảy cao.
2. Tính chất hóa học
a) Tính chất lưỡng tính
b) Phản ứng riêng của nhóm –COOH: phản ứng este hóa:
Chú ý: Tính axit - bazơ của dung dịch amino axit:
c) Phản ứng trùng ngưng
III. Ứng dụng
* Amino axit tự nhiên (hầu hết là amino axit) là cơ sở để kiến tạo nên các loại protein của cơ thể sống.
* Một số amino axit được dùng phổ biến trong đời sống như axit glutamic làm thuốc bổ thần kinh, muối mononatri glutamat làm bột ngọt.
* Các amino axit có nhóm thế từ vị trí số 6 trở lên là nguyên liệu sản xuất tơ nilon.