CHẤT GIẶT RỬA

I. Khái niệm

- Chất giặt rửa là những chất khi dùng cùng với nước thì có tác dụng làm sạch các chất bẩn bám trên các vật rắn mà không gây ra phản ứng hóa học với các chất đó.

- Đặc điểm cấu tạo của chất giặt rửa gồm hai phần.

• Phần đầu ưa nước chứa các nhóm chất phân cực, có tác dụng lôi kéo các vết bẩn về phía phân tử nước.

• Phần đuôi dài ưa dầu mỡ, có tác dụng thâm nhập vào các vết bẩn. Kết quả các vết bẩn bị phân chia thành những hạt rất nhỏ được giữ chặt bởi chất giặt rửa, phân tán vào nước và bị rửa trôi.

- Những chất giặt rửa phổ biến là xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp.

II. Phân loại

1. Xà phòng

- Xà phòng là hỗn hợp muối natri hoặc kali của axit béo như và chất phụ gia.

- Xà phòng được sản xuất bằng 2 phương pháp chủ yếu là:

• Đun dầu thực vật hoặc mỡ động vật với NaOH hoặc KOH ở nhiệt độ và áp suất cao.

Sau khi phản ứng xà phòng hóa kết thúc, ta cho thêm NaCl và làm lạnh, xà phòng tách ra khỏi dung dịch được cho thêm phụ gia và ép thành bánh. Dung dịch còn lại được loại tạp chất, cô đặc rồi li tâm tách NaCl ra để thu lấy glixerol.

• Oxi hóa ankan của dầu mỏ nhờ oxi không khí, có muối xúc tác...

- Xà phòng dùng trong tắm, gội, giặt, rửa, ... có ưu điểm là không gây hại da và môi trường. Nhược điểm là không dùng trong nước cứng (chứa nhiều ion do tạo thành các muối canxi, magie không tan).

2. Chất giặt rửa tổng hợp (xà phòng bột, bột giặt)

- Chất giặt rửa tổng hợp không phải là muối natri (kali) của axit béo, không sản xuất từ chất béo mà được sản xuất từ các sản phẩm của dầu mỏ.

- TD: Natri đođexyl benzen sunfonat:

- Chất giặt rửa tổng hợp sử dụng được cả trong nước cứng.