I. NHỮNG ĐIỂM CẦN LƯU Ý
1. Yêu cầu
- Văn bản tóm tắt tiểu sử cần chính xác, chân thực, ngắn gọn, nhưng phải nêu được những nét tiêu biểu về cuộc đời, sự nghiệp của người được giới thiệu.
- Nội dung và độ dài của văn bản cần phù hợp với mục đích tóm tắt tiểu sử.
- Văn phong cô đọng, trong sáng, không dùng tu từ.
2. Bản tóm tắt tiểu sử, thường có các phần
- Giới thiệu khái quát về nhân thân của người được tóm tắt tiểu sử (họ tên, ngày, tháng, năm sinh, năm mất, quê quán, gia đình, học vấn..)
- Hoạt động xã hội và sự nghiệp của người được giới thiệu (làm gì, ở đâu, quan hệ với mọi người...).
- Những đóng góp, thành tựu tiêu biểu của người được giới thiệu.
- Đánh giá chung.
II. LUYỆN TẬP
1. Các trường hợp đó đều cần viết tóm tắt tiểu sử.
2. Viết tóm tắt tiểu sử một nhà văn, nhà thơ được học trong chương trình Ngữ văn 11. (Nam Cao, Vũ Trọng Phụng, Xuân Diệu...).
Các em dựa vào bố cục văn bản tóm tắt tiểu sử đã nêu ở trên để viết.
• Bài viết tham khảo
NAM CAO (1915 - 1951)
Nam Cao tên khai sinh là Trần Hữu Tri. Ông sinh năm 1915 trong một gia đình nông dân làng Đại Hoàng, thuộc tổng Cao Đà, huyện Nam Sang, phủ Lí Nhân, tỉnh Hà Nam (nay thuộc xã Hòa Hậu, huyện Lí Nhân, tỉnh Hà Nam).
Nam Cao là người con duy nhất trong một gia đình đông con được học hành tử tế. Học xong bậc thành chung, Nam Cao vào Sài Gòn giúp việc cho một hiệu may và bắt đầu sáng tác văn chương. Sau đó ông bị bệnh, trở về quê. Có một thời gian Nam Cao dạy học ở một trường tư ở Hà Nội. Quân Nhật vào Đông Dương, trường của ông phải đóng cửa. Nam Cao thất nghiệp, chuyển sang viết văn. Năm 1943 ông tham gia Hội văn hóa cứu quốc do Đảng Cộng sản tổ chức và lãnh đạo. Kháng chiến bùng nổ (12-1946) Nam Cao về làm công tác tuyên truyền ở tỉnh Hà Nam. Từ năm 1947 lên Việt Bắc tiếp tục viết báo, sáng tác tuyên truyền cho kháng chiến. Năm 1950 tham gia chiến dịch Biên giới. Tháng 11-1951 Nam Cao hi sinh khi đi công tác vào vùng địch hậu.
Trước Cách mạng tháng Tám, sáng tác của Nam Cao xoay quanh đề tài về cuộc sống người trí thức tiểu tư sản nghèo và cuộc sống người nông dân nghèo. Dù viết về đề tài nào, tác phẩm của ông cũng thể hiện nỗi đau đớn day dứt trước tình trạng con người bị xói mòn về nhân phẩm bị hủy diệt nhân tính. Qua tác phẩm của mình, Nam Cao phê phán xã hội phi nhân đạo đương thời. Sau Cách mạng Nam Cao sáng tác một số tác phẩm: Đôi mắt, Ở rừng, Chuyện biên giới đó là những sáng tác có giá trị của nền văn xuôi cách mạng lúc bấy giờ.
Trong nền văn xuôi hiện đại của nước ta, Nam Cao là nhà văn có tài năng xuất sắc và một phong cách độc đáo. Ông đã góp phần quan trọng vào việc cách tân nền văn xuôi Việt Nam theo hướng hiện đại hóa.
Chi đoàn anh (chị) sẽ giới thiệu một đoàn viên ưu tú, tham gia ứng cử vào Ban chấp hành Hội liên hiệp thanh niên của tỉnh (thành phố), Anh (chị) hãy viết tóm tắt tiểu sử của đồng chí đó.
* Viết bản tóm tắt tiểu sử theo các bước:
- Giới thiệu: Họ tên, ngày, tháng, năm sinh, quê quán, học vấn, lịch sử gia đình...
- Giới thiệu mối quan hệ của đối tượng đối với mọi người.
- Những đóng góp, thành tích của đối tượng.
- Đánh giá chung: Năng lực công tác, khả năng phát huy tốt ở công tác Đoàn, của đối tượng.
* Trình bày bản tóm tắt tiểu sử trước lớp. Lớp nhận xét, góp ý. Cá nhận sửa chữa, bổ sung cho hoàn chỉnh văn bản của mình.