§6. Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị của một số hàm đa thức

TÓM TẮT LÍ THUYẾT

Hàm đa thức có dạng:

là các hằng số với .

Ở các lớp dưới ta đã khảo sát các hàm số đa thức bậc nhất y = ax + b, hàm đa thức bậc hai . Dưới đây ta khảo sát các hàm đa thức bậc ba, bậc bốn.

1. Hàm số

i) Tập xác định: D = R.

ii) Sự biến thiên

a) Giới hạn tại vô cực:

b) Sự biến thiên : Đạo hàm bậc nhất là một tam thức bậc hai có biệt thức

• Nếu a > 0 hàm số luôn đồng biến trên R.

• Nếu a < 0 hàm số luôn nghịch biến trên R.

• Nếu y' = 0 có hai nghiệm phân biệt, đạo hàm có hai lần đổi dấu khi x qua . Hàm số có hai cực trị tại .

Đạo hàm bậc hai y" = 6ax + 2b = 0 ⇔

Đồ thị có một điểm uốn

Đồ thị của hàm đa thức bậc ba là một trong bốn biểu sau :

2. Hàm số trùng phương

i) Tập xác định: D = R, là hàm số chẵn, đồ thị có trục đối xứng là trục tung.

ii) Sự biến thiên:

• Nếu đạo hàm chỉ có một nghiệm x = 0, hàm số đạt cực trị tại x = 0 và không có điểm uốn.

• Nếu ab < 0, đạo hàm có ba nghiệm, hàm số có ba cực trị và hai điểm uốn.

Đồ thị của hàm số là một trong các kiểu sau :