Câu 1. Dựa vào lời kể của cô giáo (thầy giáo) và lời thuyết minh cho mỗi hình ảnh dưới đây, hãy kể lại câu chuyện Tiếng vĩ cầm ở Mỹ Lai. (Tham khảo hình ảnh của sách giáo khoa trang 40.)
* Tham khảo nội dung kịch bản Tiếng vĩ cầm ở Mỹ Lai.
1. Bên sông Trà Khúc, tỉnh Quảng Ngãi, xuất hiện một người Mĩ mang theo một cây đàn vĩ cầm. Đó là Mai-cơ (Mike Boehm), một cựu chiến binh Mỹ tại Việt Nam. Sau 30 năm, ông muốn quay lại mảnh đất đã từng chịu nhiều đau thương này với mong ước sẽ đánh một bản đàn cầu nguyện cho linh hồn của những người đã khuất ở Mỹ Lai.
2. Mỹ Lai là một vùng quê thuộc huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi. Vào sáng ngày 16 tháng 3 năm 1968, chỉ trong vòng 4 tiếng đồng hồ, quân đội Mĩ đã huỷ diệt hoàn toàn mảnh đất này: thiêu cháy nhà cửa, ruộng vườn, giết hại gia súc, bắn chết 504 người, phần lớn là cụ già, trẻ em và phụ nữ mang thai. Có gia đình 11 người bị lính Mỹ ập tới, xả súng giết đồng loạt trong ít phút. Có những đứa bé bị bắn khi đang bú trên xác mẹ...
3. Trong cuộc thảm sát tàn khốc ấy, chỉ có mười người may mắn sống sót nhờ đã được ba phi công Mĩ có lương tri tiếp cứu. Ba phi công ấy là Tôm-xơn (Thompson), Côn-bon (Colburn) và An-đrê-ốt-ta (Andreotta). Sáng hôm đó, đang bay trên cánh đồng Mỹ Lai, ba người lính kinh hoàng khi thấy đồng đội của họ đang dồn phụ nữ và trẻ em vào một con mương cạn rồi xả súng bắn. Tôm-xơn phát hiện thấy một bé gái bị thương nằm giữa cánh đồng, anh bắn pháo hiệu cấp cứu. Một đại uý Mĩ chạy ngay tới, nhưng thay vì cứu cô bé, hắn đã bắn chết cô. Thấy một tốp lính Mĩ khác đang rượt đuổi mười người dân, Tôm-xơn bèn hạ trực thăng ngay trước mặt, ra lệnh cho xạ thủ súng máy chĩa súng vào chúng, sẵn sàng nhả đạn nếu chúng tiến lại gần. Tiếp đó, anh lệnh cho hai trực thăng đỗ xuống, chở những người dân về nơi an toàn.
Khi bay dọc con mương, đội bay còn cứu thêm được một cậu bé vẫn còn sống từ trong đống xác chết.
4. Trong cuộc thảm sát tàn bạo của quân đội Hoa Kì, cùng với Tôm-xơn, Côn-bơn và An-đre-ốt-ta, còn có anh lính da đen Hơ-bớt (Herbert Carter) tự bắn vào chân mình để khỏi tham gia tội ác, có Rô-nan (Ronald Ridenhour) bền bỉ sưu tầm tài liệu, kiên quyết đưa vụ giết chóc man rợ ra ánh sáng. Bốn mươi bức ảnh đen trắng, 18 bức ảnh màu về vụ thảm sát do Rô-nan chụp và công bố là bằng chứng quan trọng, buộc toà án của nước Mĩ phải đem vụ Mỹ Lai ra xét xử.
5. Mai-cơ đã thực hiện được ý nguyện của mình. Tiếng đàn của anh đã vang lên ở Mỹ Lai. Tiếng đàn nói lên lời giã từ quá khứ, ước vọng hoà bình và cầu nguyện cho linh hồn những người đã khuất.
Câu 2. Trao đổi với các bạn trong lớp về ý nghĩa của câu chuyện.
- Chiến tranh xâm lược thật tàn khốc.
- Phải chấm dứt chiến tranh phi nghĩa.
- Những người lính Mĩ dám chống quân lệnh, bảo vệ dân lành Việt Nam thật dũng cảm và nhân hậu.
- Chúng em rất may mắn được sống trên một đất nước không còn chiến tranh.
- Ước nguyện hoà bình của ông Mai-cơ thật đáng quý. Mỗi người phải có trách nhiệm gìn giữ cho thế giới này mãi mãi hoà bình.
Câu 3. Đóng vai một nhân vật (Mai-cơ, Tôm-xơn, An-đrê-ốt-ta hoặc một người dân may mắn sống sót) kể lại toàn bộ câu chuyện.
* Tham khảo các cách kể dưới đây:
Tôi tên là Mai-cơ, một cựu binh Mĩ từng tham chiến ở miền Nam Việt Nam vào năm 1968, giai đoạn mà cuộc đối đầu giữa hai bên vô cùng ác liệt.
Trong trận càn quét vào làng Mỹ Lai, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi, binh lính Mỹ đã tàn sát dân làng, huỷ diệt hoàn toàn mảnh đất nhỏ bé này. Tội ác khủng khiếp đó ám ảnh tôi và không ít đồng đội của tôi suốt đời. Sau 30 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc, tôi đã thực hiện được ước nguyện là trở lại Mỹ Lai để đánh một bản đàn vừa tạ tội vừa cầu nguyện cho linh hồn của những người dân vô tội đã chết thảm thương.
Hôm ấy là ngày 16 tháng 3 năm 1968. Với mục đích “tìm diệt Việt Cộng”, mấy đại đội lính Mỹ được trực thăng đổ xuống, bao vây kín làng Mỹ Lai. Chỉ trong vòng 4 tiếng đồng hồ, bom đạn của chúng tôi đã thiêu cháy nhà cửa, ruộng vườn, giết hại gia súc, bắn chết 504 người, phần lớn là cụ già, trẻ em và phụ nữ. Có những gia đình hơn chục người bị bắn gục trong vài phút. Có những đứa bé bị bắn chết lúc đang còn bú trên xác mẹ.
Chỉ có mười người may mắn sống sót là nhờ ba phi công Mĩ có lương tri tiếp cứu. Đó là Tôm-xơn, Côn-bon và An-đre-ốt-ta. Sáng hôm đó, họ đang lái máy bay trực thăng bay ngang cánh đồng Mỹ Lai thì kinh hoàng khi thấy đồng đội của mình đang dồn phụ nữ và trẻ em vào một con mương cạn rồi xả súng bắn. Tôm-xơn phát hiện thấy một bé gái bị thương nằm giữa cánh đồng liền bắn pháo hiệu cấp cứu. Một đại uý Mĩ chạy tới, thay vì cứu em bé hắn lại chĩa súng bắn chết em. Một tốp lính khác hung hãn rượt đuổi mười người dân đang kinh hoàng chạy trốn. Tôm-xơn bèn hạ trực thăng ngay giữa cánh đồng, ra lệnh cho các xạ thủ súng máy sẵn sàng nhả đạn nếu chúng tiến lại gần. Sau đó, anh ra lệnh chở những người dân vô tội về nơi an toàn. Lúc bay dọc con mương cạn, đội bay của các anh còn cứu thêm được một cậu bé trong đống xác chết.
Trong cuộc thảm sát tàn bạo đó, ngoài ba phi công dũng cảm cứu người còn có anh lính Mỹ da đen Hơ-bớt tự bắn vào chân mình để khỏi phải nhúng tay vào tội ác. Còn có Rô-nan bền bỉ sưu tầm tài liệu, quyết đưa sự thật tàn khốc này ra trước công luận. Những bằng chứng quan trọng buộc chính quyền Mĩ phải đem vụ tàn sát đẫm máu ở Mỹ Lai ra xét xử ngay tại nước Mĩ.
Tiếng vĩ cầm của tôi đã vang lên bên tượng đài kỉ niệm ở Mỹ Lai. Tôi đã thoả nguyện, nỗi nhức nhối trong lòng vơi bớt được phần nào và tôi thiết tha mong muốn chiến tranh tàn khốc sẽ không bao giờ xảy ra, dù ở bất cứ nơi đâu trên trái đất này.