* Tham khảo một số đề văn dưới đây:
ĐỀ 1: Tả cảnh một buổi sáng (hoặc trưa, chiều) trong một vườn cây (hay trong công viên, trên đường phố, cánh đồng, nương rẫy).
ĐỀ 2: Tả một cơn mưa.
(Học sinh tự làm.)
ĐỀ 3: Tả ngôi nhà của em (hoặc căn hộ, phòng ở của gia đình em).
* Tham khảo bài làm dưới đây:
I. DÀN Ý
1. Mở bài:
- Giới thiệu địa điểm ngôi nhà.
- Giới thiệu những đặc điểm dễ nhận biết nhất của ngôi nhà (gắn với bối cảnh xung quanh).
2. Thân bài:
* Miêu tả đặc điểm bên ngoài của ngôi nhà:
- Nhà lớn hay nhỏ? Cũ hay mới? Được làm bằng gì? (Xây kiên cố bằng gạch hay được làm bằng gỗ, bằng tre?)
- Hình dáng của nó? (Chữ nhật, hình hộp, hình chữ L hay chữ T...). Nhà trệt hay nhà lầu?
* Miêu tả đặc điểm của ngôi nhà:
(Miêu tả từ ngoài vào trong, từ trên xuống dưới.)
- Cổng nhà, cửa vào nhà, các cửa sổ... làm bằng gì?
- Mái nhà lợp bằng gì? Màu vôi trần, tường? Nền nhà?...
- Các phòng trong nhà: mấy phòng? Những phòng nào? Cách bài trí trong từng phòng ra sao? Gắn bó với các sinh hoạt của gia đình và bản thân em như thế nào?
3. Kết bài:
- Nêu tình cảm của em đối với ngôi nhà ấy.
II. BÀI LÀM
* Bài 1
Nhà em nằm trên mảnh đất đầu làng, giữa một vườn cây trái quanh năm xanh tốt. Trước cổng có cây dừa cao vút, trĩu quả.
Ba em làm ngôi nhà này đã được gần chục năm rồi. Mái nhà lợp lá dừa nước thật dày. Màu nâu của lá đã bạc bởi dầu dãi nắng mưa. Bốn bức vách được ghép bằng những tấm ván gỗ mỏng, đóng đinh chặt vào khung gỗ. Các cánh cửa lớn và cửa sổ cũng đều bằng gỗ. Sáng sáng, cửa mở toang đón ánh nắng và gió đồng mát rượi.
Lòng nhà rộng và thoáng, nền đất mịn màng dễ chịu. Đồ vật trong nhà rất đơn sơ: Một bộ bàn ghế mây để tiếp khách, tấm bình phong bằng nhựa che khuất chiếc giường của mẹ. Kế đó là bộ ván gỗ lâu năm màu nâu bóng. Bàn học của em kê cạnh cửa sổ trông thẳng ra khu vườn trồng rau và cây ăn trái.
Dưới mái nhà ấm cúng này, gia đình em sống trong tình yêu thương, hoà thuận. Ngày ngày, ông bà em chăm nom nhà cửa, vun tưới cây cối trong vườn. Ba má em làm việc vất vả quanh năm để nuôi các con ăn học tới nơi tới chốn.
Em gắn bó với căn nhà và mảnh vườn quen thuộc. Nơi đây, em đã được sinh ra và lớn lên cùng bao kỉ niệm êm đẹp của thời thơ ấu.
* Bài 2
Ngôi nhà thân yêu của gia đình em nằm ở giữa một khuôn viên xinh xắn, gần ngã tư đường Lý Thường Kiệt và đường Hùng Vương.
Đó là ngôi nhà kiểu cũ, ông nội em xây cách đây đã nửa thế kỉ, hồi ba em còn nhỏ. Hình dáng nó rất đặc biệt, không giống với bất cứ ngôi nhà nào xung quanh. Bà em bảo người ta gọi đó là kiểu nhà bánh ít.
Ngôi nhà cất trên nền đất cao hơn mặt sân đến nửa mét. Xung quanh nhà là tường cao bao bọc. Cánh cổng sắt khuất sau giàn bông giấy nở hoa suốt bốn mùa. Từ cổng vào nhà là lối đi rải sỏi trắng rộng độ một mét, hai bên trồng cỏ tóc tiên xùm xoà, xanh biếc. Trước bậc tam cấp bước lên nhà là hai cây mai chiếu thủy trồng trong chậu kiểng rất lớn bằng gốm màu nâu, đắp nổi hình rồng, hình phượng.
Mái nhà lợp ngói âm dương, tường xây bằng gạch, quét vôi màu xanh dịu. Các cửa lớn, cửa sổ bằng gỗ sơn màu xanh lá cây. Nền nhà lát gạch bông mát rượi.
Ngôi nhà rất rộng, đủ chỗ cho hàng chục người ở. Năm phòng được bố trí thuận tiện. Đầu tiên là phòng khách bày biện rất trang nhã. Bộ sa-lông màu mận chín kê quanh chiếc bàn hình bầu dục bằng gỗ cẩm lai, trên đặt miếng kính trong suốt. Chiếc tủ buýp-phê đặt giữa phòng, bên trong là những bộ đồ trà, chén, đĩa cổ và những bình hoa đủ kiểu. Chú gấu nhồi bông, cô búp-bê tóc vàng của em cũng được mẹ bày trong đó. Trên tường, hai bức tranh phong cảnh treo đối diện. Chiếc đồng hồ quả lắc sau mỗi giờ lại phát ra những tiếng chuông ngân nga, thánh thót. Tại phòng khách này, gia đình em thường sum họp, chia sẻ vui buồn; bao lần cùng nhau tiễn đưa năm cũ và đón mừng năm mới.
Sau phòng khách là phòng đọc sách và phòng làm việc. Bên phải là ba phòng ngủ gọn ghẽ, ngăn nắp. Phía sau cùng là phòng ăn rộng rãi với bộ bàn ghế bằng gỗ màu nâu bóng. Những bữa cơm sum họp đầm ấm ngày ngày diễn ra tại nơi đây. Nhà ngang được dùng làm bếp và kho chứa đồ cũ. Em hay tha thần chơi ở chỗ này, ngắm nghía những đồ dùng của ông bà, cha mẹ ngày xưa.
Quanh năm, ngôi nhà tràn trề ánh sáng và gió mát. Hương thơm của cỏ cây, hoa lá thoang thoảng khắp nơi. Tiếng chim hót lảnh lót trong những khóm cây, cánh bướm rập rờn trên những bụi hồng, bụi cúc khoe tươi trong nắng... Tất cả tạo nên sợi dây gắn bó thiêng liêng giữa các thế hệ cùng chung sống dưới một mái ấm.
Sau này lớn lên, dù có đi xa, em sẽ không bao giờ quên ngôi nhà này, nơi em đã sinh ra và lớn lên, bởi nó đã gắn bó với những kỉ niệm vui buồn của gia đình và dòng họ.