Câu 1. Dựa vào ý kiến của một nhân vật trong mẩu chuyện dưới đây, em hãy mở rộng lí lẽ và dẫn chứng để thuyết trình, tranh luận cùng các bạn:
Đất, Nước, Không Khí và Ánh Sáng đều tự cho mình là cần nhất đối với cây xanh.
Đất nói:
- Tôi có chất màu để nuôi cây lớn. Không có tôi, cây không thể sống được!
Nước kể công:
- Nếu chất màu không có nước vận chuyển thì cây có lớn lên được không?
Không Khí chẳng chịu thua:
- Cây xanh rất cần khí trời. Không có khí trời thì tất cả cây cối đều chết rũ.
Còn Ánh Sáng nhẹ nhàng nói:
- Cây cối dù có đủ đất, nước, không khí nhưng thiếu ánh sáng thì sẽ không thể có màu xanh. Không có màu xanh thì còn gọi là cây xanh sao được!
* Gợi ý về cách mở rộng lí lẽ, dẫn chứng:
| Nhân vật | Ý kiến | Lí lẽ, dẫn chứng |
| Đất | Cây cần đất nhất. | Đất có chất màu nuôi sống cây. Nhổ cây ra khỏi đất, cây sẽ chết ngay. |
| Nước | Cây cần nước nhất. | Nước vận chuyển chất màu. Khi trời hạn hán thì dù vẫn có đất, cây cối cũng héo khô, chết rũ... Ngay cả đất, nếu không có nước cũng mất chất màu. |
| Không Khí | Cây cần không khí nhất | Cây không thể sống thiếu không khí. Thiếu đất, thiếu nước, cây vẫn sống được ít lâu nhưng chỉ cần thiếu không khí, cây sẽ chết ngay. |
| Ánh Sáng | Cây cần ánh sáng nhất | Thiếu ánh sáng, cây xanh sẽ không còn màu xanh. Cũng như con người, có ăn uống đầy đủ mà phải sống trong bóng tối suốt đời thì cũng không ra con người. |
| Cả bốn nhân vật | Cây xanh cần cả đất, nước, không khí và ánh sáng. Thiếu yếu tố nào cũng không được. Chúng ta cùng nhau giúp cây xanh lớn lên là giúp ích cho đời. |
* Tham khảo bài viết dưới đây:
Thưa các bạn! Cây sống và phát triển được là nhờ nhiều yếu tố: Đất, nước, không khí và ánh sáng. Nếu thiếu một trong bốn yếu tố đó thì cây sẽ chết. Bởi vì:
Muốn trồng cây, trước hết phải có đất. Đất cung cấp chất màu để nuôi sống cây. Cây cũng như người, không ăn không thể sống được. Nhổ cây ra khỏi đất, cây sẽ chết. Đất càng nhiều chất dinh dưỡng, cây càng xanh tốt.
Tiếp theo là nước. Nước có tác dụng vận chuyển chất màu từ đất lên để nuôi cây. Không có nước thì chất hữu cơ trong đất không thể trở thành dinh dưỡng chuyển đến các bộ phận của cây như: thân, cành, lá, hoa, quả... để cây phát triển và sinh trưởng. Cây cần ăn và cũng cần uống. Nước đối với cây trồng vô cùng quan trọng. Thiếu nước thì cây sẽ héo khô.
Không khí đối với cây cối cũng cần thiết như đối với con người. Cây cối cần không khí để sống. Có đất, có nước nhưng không có không khí thì cây hít thở bằng cách nào? Ban đêm cây “hít” khí thải các-bô-níc và “thở” ra khí ô-xy. Không khí giúp cây trao đổi chất. Nếu để cây trong bình kín hoặc bọc trong túi ni-lon, thiếu dưỡng khí thì cây sẽ chết. Vì vậy, không khí là yếu tố không thể thiếu đối với cây cối.
Một yếu tố vô cùng đặc biệt khác là ánh sáng mặt trời. Ánh sáng mặt trời làm cho cây cối có màu xanh. Thiếu ánh sáng, lá cây sẽ trắng nhợt. Ánh sáng giúp cây quang hợp, làm ra chất diệp lục. Không có ánh sáng mặt trời, cây sẽ yếu ớt, khó sống, không thể gọi là cây xanh được. Vì thế, ánh sáng là yếu tố quan trọng quyết định sự sinh trưởng và phát triển của cây.
Cuộc tranh luận của bốn nhân vật Đất, Nước, Không Khí và Ánh Sáng cho ta thấy yếu tố nào cũng cần thiết và quan trọng. Nếu thiếu một trong bốn yếu tố đó thì cây sẽ chết.
Câu 2. Hãy trình bày ý kiến của em nhằm thuyết phục mọi người thấy rõ sự cần thiết của cả trăng và đèn trong bài ca dao sau:
Đèn khoe đèn tỏ hơn trăng
Đèn ra trước gió còn chăng, hỡi đèn?
Trăng khoe trăng tỏ hơn đèn
Cớ sao trăng phải chịu luồn đám mây?
* Tham khảo ý kiến dưới đây:
Từ ngày xưa, trong dân gian đã lưu truyền bài ca dao:
Đèn khoe đèn tỏ hơn trăng
Đèn ra trước gió còn chăng, hỡi đèn?
Trăng khoe trăng tỏ hơn đèn
Cớ sao trăng phải chịu luồn đám mây?
Theo em, trong cuộc sống cả đèn lẫn trăng đều cần thiết. Chúng ta không thể tưởng tượng được trái đất sẽ như thế nào nếu thiếu trăng?! Trăng soi sáng muôn nơi, làm cho cuộc sống thêm tươi đẹp, thơ mộng là nguồn cảm hứng sáng tác cho bao thi sĩ, hoạ sĩ. Trăng là nguồn ánh sáng tự nhiên, không sợ gió, không sợ mất nguồn điện. Tuy nhiên, trăng không thể vì thế mà coi thường đèn vì trăng khi mờ, khi tỏ, có lúc cũng phải chịu luồn trong mây và bị mây che khuất. Đã thế, trăng lại chỉ sáng một số ngày trong tháng. Còn đèn tuy nhỏ bé nhưng soi sáng cho con người quanh năm. Con người không thể thiếu ánh sáng của đèn để chiến thắng bóng đêm, để học bài, làm việc... Tuy thế, đèn cũng không thể kiêu ngạo với trăng, vì đèn ra trước gió thì đèn sẽ tắt... Như vậy vai trò của cả trăng và đèn đều rất cần thiết đối với con người...