NHỮNG Ý CHÍNH
1. Các yếu tố cổ điển và hiện đại trong bài Mộ:
- Yếu tố cổ điển: Dùng thì liệu phương Đông (cánh chim bay về rừng, chòm mây trôi trên bầu trời), dùng bút pháp chấm phá bằng hai nét vẽ để dựng lên cảnh chiều muộn như trong một bức tranh thủy mặc (có hồn và thấm đượm tình người). Ngọn lửa rực hồng trong đêm tối cũng là hình ảnh thường gặp trong thơ cổ điển xưa.
- Yếu tố hiện đại: Cảnh sinh hoạt ấm cúng, đầy đủ sức sống của người lao động bên xóm núi cùng với lòng thương người và yêu đời vô hạn của nhà thơ. Tứ thơ, hình tượng thơ vận động theo hướng tích cực, đi lên: từ tối đến sáng, từ tàn lụi đến sự sống, từ buồn đến vui, từ lạnh lẽo cô đơn đến ấm áp tình người.
2. Sự kết hợp hài hòa giữa hai yếu tố đó trong bài thơ:
- Bức tranh chiều muộn nơi núi rừng hẻo lánh mang đậm chất Đường thi càng thấm đượm nỗi buồn của người tù xa xứ đang nhớ nước, nhớ đồng bào, đồng chí.
- Hình ảnh cô gái xay ngô thật hài hòa với ngọn lửa rực hồng trong lò than bởi chính ngọn lửa ấy đã làm bừng sáng khuôn mặt của người lao động. Ngọn lửa của thi liệu phương Đông đã thành ngọn lửa của tình yêu thương con người và cuộc sống trong thơ hiện đại.
- Cảnh chiều muộn nơi núi rừng và cảnh sinh hoạt bên xóm núi cũng hài hòa trong sự phát triển biện chứng của hình tượng thơ để tạo nên một chỉnh thể nghệ thuật thống nhất của tác phẩm. Đó là vẻ đẹp của bài tứ tuyệt, của phong cách thơ Hồ Chí Minh.