NHỮNG Ý CHÍNH
1. Hồn thơ Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám được Hoài Thanh nhận xét rất chính xác và tinh tế trong ba từ: “tha thiết, rạo rực, băn khoăn”. Tha thiết, rạo rực là yêu đời; băn khoăn là chán nản trước cuộc đời. Ngỡ như mâu thuẫn, nhưng đó lại là hai mặt có mối quan hệ nhân quả, thống nhất biện chứng với nhau trong hồn thơ Xuân Diệu.
2. Vội vàng được xem như lời tự bạch của Xuân Diệu. Vì thế, trong một chừng mực nhất định, bài thơ có thể giúp ta hiểu được hồn thơ “tha thiết, rạo rực, băn khoăn” ấy, bởi nhìn trên tổng thể, ba từ này có thể ứng với ba đoạn của thi phẩm:
- Đoạn 1: Tình yêu cuộc sống, yêu đời tha thiết của Xuân Diệu (trong từ “tha thiết” có bao hàm ý say mê) được thể hiện qua ý tưởng táo bạo của nhà thơ, qua bức tranh thiên nhiên và bức tranh cuộc sống con người.
- Đoạn 2: Nỗi băn khoăn trước cuộc đời của Xuân Diệu được nói lên qua đoạn thơ triết lí về nhân sinh và bức tranh thiên nhiên đối lập với bức tranh ở đoạn trên.
- Đoạn 3: Tình yêu cuộc sống, yêu đời rạo rực của Xuân Diệu lại bùng lên (trong từ “rạo rực” có bao hàm ý hối hả, cuồng nhiệt, vội vàng) được bộc lộ rõ trong những ước muốn đến với cuộc sống đang trào dâng mạnh mẽ trong lòng nhà thơ.