Hàng năm, từ tháng Chạp đến tháng Ba (năm sau), người Thái Mai Châu (Hòa Bình) tổ chức lễ Cơm Mới, gọi là Khau mờ, có vai trò như Tết Nguyên đán, vì người Thái không ăn Tết Nguyên đán đầu năm. Trong khoảng tối đó, tùy gia đình chọn ngày thích hợp nhất làm lễ, sau khi đã chuẩn bị sẵn sàng, nhất là trách nhiệm của cô con dâu.

Vào ngày lễ, từ sáng sớm, chủ nhà cho mời anh em họ hàng đến, cô dâu mang bộ quần áo lụa hoa màu vàng đỏ đến trước bàn thờ tổ tiên thay (mặc vào) với ý xin phép dự lễ; vì cả năm, đó là nơi cô dâu không được tới. Tiếp đó, cô dâu trang sức: vòng tay, túi thổ cẩm đựng trang sức có 2 nanh lợn rừng, rồi lấy thang leo lên gác lấy những bó lúa nếp mấy hạt đặt lên chõng tre để mọi người khiêng từ sàn xuống đất (theo lời mời của cô gái) với vẻ nặng nhọc, phải nghỉ đến 5 lần, tuồng như thóc gạo đầy nhà. Tiếp đó, thầy mo cúng lễ; cô dâu mang lúa đi xay, giã thành gạo, đem gạo đi vo và nhuộm màu trước khi đồ xôi; xôi chín dỡ ra cho nguội, cô dâu lấy cá muối chua trong chum ra gói vào lá chuối với bột gạo ngoài rồi buộc lạt theo số lẻ theo qui định của từng dòng họ, họ sang buộc 9 lạt. Cá gói cũng được đồ chín bày lên mâm xôi. Cúng cá là điều bắt buộc với mọi nhà trong lễ cơm mới, do đó các gia đình phải chuẩn bị cá cúng và tuyệt đối không cúng vật nuôi trong nhà.

Mâm cúng bày lên, ông mo làm lễ gọi hồn vía người đi xa về vui với con cháu, vì những người đã khuất không làm giỗ vào ngày chết, mà cúng luôn trong lễ này. Sau đó ông mo kể chuyện tích cũ cho con cháu nghe. Lễ cơm mới cũng là dịp trẻ em tụ tập vui chơi nhiều trò chơi cổ truyền.

Sau khi mo khau mờ cúng tổ tiên xong, các em được phá cỗ trước, do đó nhà nào có đông trẻ em dự khau mờ là điều lành cho năm đó. Trong khi đấy, ở chái nhà sàn, các cô gái cầm chày diễn lại động tác giã gạo theo nhịp của người cầm chịch (cầm cái), vừa giã chày cối vừa nhún nhảy náo nức.

Tối đến, thanh niên ngồi vào mâm, sau khi cô dâu gói ít cá và cơm đưa ra cho trâu, mọi người ăn uống thỏa thê đến tận khuya, rồi sau đó các nam nữ hát đối đáp nhau cho đến tận sáng, còn cô dâu trong bộ áo quần lễ hội đi lại tiếp khách cho đến tan lễ.

Lễ cơm mới kéo dài 1 ngày 1 đêm trong một dòng họ hay chi họ, như lễ tất niên, đón năm mới của người Việt. Ngày nay, người Thái làm lễ Cơm mới trùng khớp với Tết Nguyên đán hàng năm.