NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ
A. YÊU CẦU
- Hiểu được nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ là trình bày cảm nhận, đánh giá của mình về cái hay, cái đẹp của bài thơ, đoạn thơ ấy.
- Nắm vững yêu cầu của một bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ để rèn kĩ năng viết loại bài nghị luận này.
B. GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP
I - Phần bài học
TÌM HIỂU BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ
Đọc văn bản (SGK tập 2, trang 77, 78) và trả lời câu hỏi.
Câu hỏi: (a, b, c, d - SGK tập 2, trang 77, 78)
Gợi ý
a) Vấn đề nghị luận của văn bản: Đánh giá, cảm nhận của tác giả về nội dụng, nghệ thuật của bài thơ Mùa xuân nho nhỏ.
b) Những luận điểm trong bài viết:
+ Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ của Thanh Hải mang nhiều tầng ý nghĩa. Trong đó hình ảnh nào cũng thật gợi cảm, thật đáng yêu.
+ Hình ảnh mùa xuân rạo rực của thiên nhiên, đất nước trong cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhà thơ.
+ Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát vọng hoà nhập, dâng hiến được nối kết tự nhiên với mùa xuân lớn của thiên nhiên, đất nước.
Để chứng minh cho các luận điểm, người viết đã chọn giảng, bình các câu thơ, hình ảnh đặc sắc; phân tích giọng điệu trữ tình, kết cấu của bài thơ.
c) Bố cục:
+ Mở bài (đoạn 1): Giới thiệu bài thơ và cảm nhận của người viết.
+ Thân bài (đoạn 2, 3, 4, 5): Lần lượt phân tích, trình bày những cảm nhận, đánh giá cụ thể những đặc sắc nổi bật về nội dung, nghệ thuật của bài thơ.
+ Kết bài (đoạn 6): Đánh giá chung bài thơ.
- Văn bản tuy ngắn nhưng được bố cục chặt chẽ, có đầy đủ các phần thông thường của một bài nghị luận. Giữa các phần nội dung của văn bản có sự liên kết tự nhiên.
d) Cách diễn đạt trong từng đoạn của văn bản đã làm nổi bật các luận điểm. Người viết đã trình bày những cảm nghĩ, đánh giá của mình thái độ tin yêu bằng: tình cảm thiết tha, trìu mến. Lời văn toát lên những rung động trước sự đặc sắc của hình ảnh, giọng điệu thơ; sự đồng cảm với nhà thơ Thanh Hải.
II - Phần luyện tập
Gợi ý
Có thể các em nêu thêm các luận điểm khác như: kết cấu, giọng điệu trữ tình, sự ước mong hoà nhập và cống hiến của nhà thơ,...