I. Đọc kĩ bài:
- Đọc nhiều lần bài văn, nhớ kĩ nhân vật chính và các hình ảnh, chi tiết nổi bật.
- Đọc rõ ràng, diễn cảm bằng giọng kể thủ thỉ, tâm tình, phù hợp với cách hiểu sự việc qua cách nhìn, cách nghĩ hồn nhiên của bé Mơ.
- Chú ý các từ ngữ khó phát âm: sắp sinh, vịt trời, trằn trọc, ngủ, mải, chẻ củi, nghỉ, thủ thỉ, vất vả, mải đuổi, sa xuống, ngòi nước, chới với, vội vàng, rơm rớm, nôi,...
II. Tóm tắt nội dung:
Câu chuyện khen ngợi cô bé Mơ học giỏi, chăm làm, dũng cảm cứu bạn, đã làm thay đổi quan niệm chưa đúng của cha mẹ về việc sinh con gái. Qua đó phê phán tư tưởng lạc hậu “trọng nam khinh nữ”.
III. Gợi ý trả lời câu hỏi:
1. Những chi tiết nào trong bài cho thấy ở làng quê Mơ vẫn còn tư tưởng xem thường con gái?
Câu nói của dì Hạnh khi mẹ sinh con gái: “Lại một vịt trời nữa” là câu nói thể hiện ý thất vọng, chê bai. “Cả bố và mẹ Mơ đều có vẻ buồn buồn” vì bố mẹ Mơ cũng thích con trai, xem nhẹ con gái.
2. Những chi tiết nào chứng tỏ Mơ không thua gì các bạn trai?
- Ở lớp, Mơ luôn là học sinh giỏi.
- Đi học về, Mơ tưới rau, chẻ củi, nấu cơm giúp mẹ, trong khi các bạn trai còn mải đá bóng.
- Bố đi công tác, mẹ mới sinh em bé, Mơ làm hết mọi việc trong nhà giúp mẹ.
- Mơ dũng cảm lao xuống ngòi nước để cứu em Hoan...
3. Sau chuyện Mơ cứu em Hoan, những người thân của Mơ có thay đổi quan niệm về “con gái” không? Những chi tiết nào cho thấy điều đó?
Những người thân của Mơ đã thay đổi quan niệm về “con gái”, thể hiện qua các chi tiết: Bố ôm Mơ chặt đến ngợp thở. Cả bố và mẹ đều rơm rớm nước mắt - bố mẹ ân hận và thương Mơ. Dì Hạnh nói: “Biết cháu tôi chưa? Con gái như nó thì một trăm đứa con trai cũng không bằng” - dì rất tự hào về Mơ.
4. Đọc câu chuyện này, em có suy nghĩ gì?
- Sinh con là trai hay gái không quan trọng. Điều quan trọng là người con đó có ngoan ngoãn, hiếu thảo, chăm học, chăm làm để giúp đỡ cha mẹ, làm cho cha mẹ vui lòng hay không. Dân gian có câu: Trai mà chi gái mà chi, Sinh con có nghĩa có nghì là hơn.
- Bạn Mơ là con gái nhưng rất giỏi giang: chăm học chăm làm, thương yêu, hiếu thảo với cha mẹ, lại dũng cảm dám xả thân cứu người. Bạn Mơ được cha mẹ và mọi người yêu quý, cảm phục. Coi thường Mơ chỉ vì bạn ấy là gái không thấy những tính cách đáng quý của bạn Mơ thì thật là bất công.
- Qua câu chuyện về một người bạn gái đáng quý như Mơ, chúng ta có thể thấy thái độ xem thường con gái là vô lí, bất công và lạc hậu.
IV. Thực hành - Luyện tập:
1/ Đọc nhiều lần bài văn.
2/ Em hãy kể lại bài Con gái theo lời của Mơ.
* Tham khảo bài viết dưới đây:
Mẹ sắp sinh em bé. Cả nhà mong đợi. Tôi háo hức vô cùng! Tôi sắp được làm chị rồi đấy! Thế rồi mẹ sinh một em gái. Dì Hạnh lắc đầu bảo: “Lại một vịt trời nữa!”. Cả bố và mẹ đều có vẻ buồn buồn thế nào ấy.
Đêm ấy, tôi trằn trọc không ngủ. Tôi không hiểu vì sao mọi người lại không vui khi mẹ sinh em gái. Tôi tự hỏi, mình thì kém gì con trai nhỉ? Ở lớp, tôi luôn là học sinh giỏi. Tan học, trong lúc các bạn trai còn mải đá bóng thì tôi đã về nhà, cặm cụi tưới rau, chẻ củi, nấu cơm giúp mẹ. Thế mà đám con trai còn dám trêu tôi, bảo rằng con gái chẳng được tích sự gì. Tức ghê cơ!
Mẹ phải nghỉ ở nhà, bố thì đi công tác xa, tôi làm hết mọi việc để giúp mẹ. Một buổi tối, mẹ ôm tôi vào lòng, thủ thỉ: “Đừng vất vả thế, để sức mà lo học, con ạ!”. Tôi nép vào ngực mẹ, thì thào: “Mẹ ơi, con sẽ cố gắng thay một đứa con trai trong nhà, mẹ nhé!”. Mẹ ôm chặt tôi, trào nước mắt.
Chiều nay, cu Hoan học lớp 3C mải đuổi theo con cào cào, trượt chân sa xuống ngòi nước. Nó cứ chới với, chới với. Tôi vội vàng lao xuống ôm lấy Hoan. Cả hai đứa cứ trồi lên, ngụp xuống mãi, uống cơ man nào là nước. May mà mọi người đến kịp. Thật hú vía!
Tối bố về. Bố ôm tôi chặt đến ngợp thở. Cả bố và mẹ đều rơm rớm nước mắt. Chỉ có em bé nằm trong nôi là cười rất tươi. Chắc là bé khen chị Mơ của bé giỏi. Dì Hạnh nói giọng đầy tự hào: “Biết cháu tôi chưa? Con gái như nó thì một trăm đứa con trai cũng không bằng!”.