I. Đọc kĩ bài:
- Đọc nhiều lần bài văn, nhớ kĩ nhân vật chính và các hình ảnh, chi tiết nổi bật.
- Đọc diễn cảm với giọng kể chuyện linh hoạt, phù hợp với tình huống trong mỗi đoạn và thể hiện được tính cách đáng quý của nhân vật.
- Chú ý các từ ngữ khó phát âm: khàn khàn, đêm khuya, tĩnh mịch, no ruột, bỗng, kêu cứu, thảm thiết, khập khiễng, lom khom, che chở, sập xuống, bàng hoàng, thất thần, mềm nhũn, cấp cứu, thảng thốt, nạn nhân,...
II. Tóm tắt nội dung:
Kể lại hành động dũng cảm cứu người bị nạn trong cơn hoả hoạn của anh thương binh nghèo làm nghề bán bánh rong trong đêm.
III. Gợi ý trả lời câu hỏi:
1. Tác giả (nhân vật “tôi”), nghe thấy tiếng rao của người bán bánh giò vào những lúc nào và có cảm giác như thế nào?
Tiếng rao vào lúc đêm khuya tĩnh mịch nghe buồn não ruột.
2. Đám cháy xảy ra vào lúc nào? Được miêu tả như thế nào?
Đám cháy xảy ra vào lúc nửa đêm. Ngôi nhà bốc lửa phừng phừng, tiếng kêu cứu thảm thiết, khung cửa ập xuống, khói bụi mịt mù.
3. Người đã dũng cảm cứu em bé là ai? Con người và hành động của anh có gì đặc biệt?
- Người dũng cảm cứu em bé là anh bán bánh giò.
- Anh là một thương binh xuất ngũ, về nhà làm nghề bán bánh giò. Tuy chỉ là người bán hàng rong bình thường nhưng anh đã có hành động dũng cảm phi thường là dám xông vào đám cháy cứu người bị nạn.
4. Chi tiết nào trong câu chuyện gây bất ngờ cho người đọc?
Chi tiết: Người ta cấp cứu cho người đàn ông đã dũng cảm lao vào lửa, bất ngờ phát hiện ra anh ta có một cái chân gỗ. Kiểm tra giấy tờ thì mới biết anh là một thương binh. Để ý đến chiếc xe đạp nằm lăn lóc ở góc tường và những chiếc bánh giò văng tung tóe, mới biết anh là người bán bánh giò hằng đêm.
5. Nêu cách dẫn chuyện của tác giả?
Cách dẫn dắt câu chuyện của tác giả đặc biệt ở chỗ là đưa người đọc đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác:
- Đầu tiên là tiếng rao đêm của một người bán hàng rong và cảm giác buồn não ruột của người nghe trước tiếng rao đều đều, khàn khàn kéo dài trong đêm khuya tĩnh mịch.
- Tiếp theo là sự xuất hiện bất ngờ của đám cháy và bóng một người cao, gầy, khập khiễng lao vào ngôi nhà đang cháy.
- Vài phút sau, người đó phóng ra đường, tay ôm khư khư một bọc chăn, trong bọc là một đứa trẻ mặt mày đen nhẻm, sợ hãi khóc không thành tiếng.
- Trong lúc cấp cứu cho người đàn ông, người ta bất ngờ phát hiện ra anh có một cái chân gỗ. Kiểm tra giấy tờ thì hoá ra anh là một thương binh.
- Để ý đến chiếc xe đạp dựng ở góc tường và những chiếc bánh giò đổ tung toé, mọi người mới biết anh là người bán bánh giò rong hằng đêm.
- Cách dẫn dắt câu chuyện như vậy góp phần làm nổi bật ấn tượng về nhân vật - một con người bình thường nhưng có hành động dũng cảm phi thường.
6. Câu chuyện trên gợi cho em suy nghĩ gì về trách nhiệm công dân của mỗi người trong cuộc sống?
- Mỗi công dân cần có ý thức giúp đỡ, cứu người trong cơn hoạn nạn.
- Nếu ai cũng có ý thức sống vì mọi người thì xã hội sẽ ngày càng tốt đẹp hơn.
- Gặp sự cố xảy ra trên đường, mỗi người dân cần có trách nhiệm giúp đỡ, không nên có thái độ: “cháy nhà hàng xóm, bình chân như vại”.
IV. Thực hành - Luyện tập:
1/ Đọc nhiều lần bài văn.
2/ Kể lại bài văn Tiếng rao đêm theo lời của em.
* Tham khảo cách kể dưới đây:
Vào những đêm khuya tĩnh mịch, em thường nghe thấy tiếng rao đều đều, khàn khàn, kéo dài trong đêm vắng của người bán hàng rong: “Ai, bánh... giò... ò... ò đây...!”.
Rồi một hôm, vừa thiếp đi thì em bỗng giật mình vì những tiếng la thất thanh: “Cháy! Cháy nhà rồi!”. Em chạy vụt ra đường. Ngôi nhà đầu hẻm đang bốc lửa phừng phừng. Tiếng kêu cứu thảm thiết vang lên. Trong ánh lửa, em thấy một bóng người cao gầy, khập khiễng chạy tới ngôi nhà cháy, xô đổ cánh cửa. Mấy người trong nhà vọt ra, khung cửa ập xuống, khói bụi mịt mù,...
Rồi vẫn cái bóng cao gầy, khập khiễng ấy cúi lom khom như đang che chở vật gì, lao từ trong nhà ra ngoài đường. Vừa qua khỏi bậc thềm thì người đó té quỵ vì một thanh xà gỗ sập xuống. Mọi người đổ xô đến. Ai nấy bàng hoàng vì trong cái bọc chăn còn vương khói mà anh đang ôm khư khư là một đứa bé mặt mày đen nhẻm, sợ hãi hốt hoảng, khóc không thành tiếng. Mấy người khiêng anh ra xa. Họ bất ngờ phát hiện anh có một cái chân gỗ. Qua xem giấy tờ thì mới biết anh là một thương binh.
Bấy giờ, mọi người mới để ý tới chiếc xe đạp nằm lăn lóc ở góc tường và những chiếc bánh giò văng tung toé... Thì ra anh bán bánh giò rong là một thương binh. Chính anh phát hiện ra đám cháy, đã hô “cháy... cháy...” và lao vào cứu chữa...
Vừa lúc đó, chiếc xe cấp cứu ào tới chở anh đi. Đứng nhìn theo chiếc xe khuất dần cuối phố, em vô cùng cảm phục anh bán bánh giò. Là một thương binh, song anh đã có hành động dũng cảm phi thường, dám xả thân vì việc nghĩa.