I. KIẾN THỨC CƠ BẢN

A. Đặc điểm của câu trần thuật đơn không có từ là:

1. Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau:

a. Phú ông (C) / mừng lắm. (V)

b. Chúng tôi (C) / tụ họp ở góc sân.(V)

2. Vị ngữ của các câu trên do những từ hoặc cụm từ nào tạo thành?

Câu a. - Cụm tính từ : mừng lắm

Câu b. – Cụm động từ: tụ họp ở góc sân.

3. Chọn những từ hoặc cụm từ phủ định thích hợp cho sau đây điền vào trước vị ngữ của các câu trên: không, không phải, chưa phải, chưa:

a. Phú ông không mừng lắm

b. Chúng tôi chưa tụ họp ở góc sân.

B. Cách miêu tả và câu tồn tại

1. Xác định chủ ngữ, vị ngữ các câu sau:

a. Đằng cuối bãi (Tr) / hai cậu bé con (C) / tiến lại.(V) (câu miêu tả)

b. Đằng cuối bãi (Tr) / tiến lại (V) / hai cậu bé con.(C) (câu tồn tại)

2. Trong hai câu đã dẫn, một câu thích hợp để điền vào chỗ trống trong đoạn dưới đây. Giải thích vì sao em chọn câu này mà không chọn câu khác.

- Chọn câu b điền vào chỗ trống.

(...) Bỗng "đằng cuối bãi tiến lại hai cậu bé con" tay cầm que, tay xách cái ống bơ nước.

- Nếu chọn câu a thì không thích hợp vì nếu đưa "hai cậu bé con" lên đầu câu có nghĩa là đã biết trước nhân vật đó. (Hai cậu bé con lần đầu tiên xuất hiện trong đoạn trích.)

II. LUYỆN TẬP:

1. Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong các câu sau cho biết những câu nào là câu miêu tả và những câu nào là câu tồn tại.

a. Bóng tre (C) / trùm lên âu yếm làng, bản, xóm thôn. (V) (câu miêu tả)

- Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng (C) / mái đình mái chùa cổ kính.(V) (câu tồn tại)

- Dưới bóng tre xanh, ta (C) / giữ ghìn một nền văn hoá lâu đời.(V) (câu tồn tại).

b. Bên hàng xóm tôi có (V) / cái hang của anh Dế Choắt.(C) (câu tồn tại)

- Dế Choắt (C) / là tên tôi đặt cho nó một cách chế nhạo và trịch thượng thế.(V) (câu miêu tả)

c. Dưới gốc tre / tua tủa (V) / những mầm măng.(C) (câu tồn tại)

- Măng (C) / trồi lên nhọn hoắt như mũi gai khổng lồ xuyên qua đất luỹ mà trổi dậy. (V) (câu miêu tả)

2. Viết đoạn văn từ năm đến bảy câu tả cảnh trường em trong đó có sử dụng ít nhất là một câu tồn tại:

"Bây giờ em đã lên học Trường Trung học cơ sở, nhưng mỗi lần đi qua Trường tiểu học, em không thể nào quên những năm tháng được học hành ở đó.

Một dãy nhà ngói rêu phong cổ kính, có nhiều cây cổ thụ rợp bóng sân trường. Mỗi khi tới giờ ra chơi chúng em thường tụm năm tụm ba ở hàng hiên.

Hè về, hoa phượng đỏ rực sân trường. Đàn ve hát suốt đêm để thay tiếng cười nói của học sinh".

(Các em hãy tham khảo đoạn văn trên tìm câu tồn tại).