I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. Đọc ba đoạn thơ (trong SGK):
a. Thể thơ bốn chữ trong bài thơ Lượm có đặc điểm như sau:
Khổ thơ: Khổ thơ thường có bốn câu, nhưng cũng có khổ đặc biệt thêm các câu ngắn:
Chợt nghe tin nhà
Ra thế
Lượm ơi!
Cách gieo vần: Cách gieo vần rất linh hoạt, thường có các cách gieo vần: vần lưng, vần chân, vần liên tiếp, vần gián cách:
Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh.
Về khổ thơ năm chữ:
Anh đội viên mơ màng
Như nằm trong giấc mộng
Bóng Bác cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng.
(Minh Huệ)
Khổ thơ trên gieo vần liên tiếp.
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua.
(Vũ Đình Liên)
Khổ thơ trên gieo vần gián cách.
Em đi như chiều đi
Gọi chim vườn bay hết
Em về tựa mai về
Rừng non xanh lộc biếc
Em ở trời trưa ở
Nắng sáng màu xanh che.
Khổ thơ trên gieo vần gián cách.
Cách ngắt nhịp:
Anh đội viên / nhìn Bác
Càng nhìn / lại càng thương
Người cha / mái tóc bạc
Đốt lửa / cho anh nằm.
Khổ thơ trên đây có nhịp 3/2 và 2/3
2. Dựa vào những hiểu biết về thơ năm chữ:
- Mô phỏng (bắt chước) tập làm một đoạn thơ năm chữ theo vần và nhịp đoạn thơ (theo SGK):
Đêm nay trăng sáng tỏ
Bông hoa cúc thêm vàng
Gió thu vờn cây cỏ
Trên bờ tre đầu làng
Sáo diều kêu réo rắt.
II. THI LÀM THƠ NĂM CHỮ: (làm tại lớp)
Tình bạn
Mơ có lúc tỉnh giấc
Hoa có lúc lìa cành
Chỉ người bạn chân thành
Là bền lâu mãi mãi
(Các em làm tiếp thơ 4 chữ và thơ 5 chữ)