I. KIẾN THỨC CƠ BẢN

Đây là truyện ngụ ngôn, trong đó các nhân vật là những bộ phận của cơ thể người được nhân hóa. Truyện có ngụ ý đưa ra lời khuyên thiết thực và khôn ngoan: "Mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người". Ứng xử của cá nhân không chỉ tác động đến cá nhân ấy mà còn ảnh hưởng đến cộng đồng.

Truyện mượn các bộ phận cơ thể để nói chuyện con người, đưa ra lời khuyên khôn ngoan, thiết thực là: Phải sống hòa hợp cùng nhau để tồn tại là bài học sâu sắc, đừng cho mình là quan trọng nhất. Phải nhớ câu: "Mình vì mọi người, mọi người vì mình".

Truyện đã dùng những hình ảnh cụ thể, sinh động để diễn đạt một vấn đề trừu tượng. Đây là cách diễn đạt độc đáo, ngộ nghĩnh, giàu màu sắc trí tuệ mà không khô khan. Sức hấp dẫn của truyện không chỉ nhờ vào nội dung triết lí sâu sắc mà còn ở cách diễn đạt ý vị, trào phúng, hóm hỉnh, nhẹ nhàng.

Ghi nhớ: Từ mối quan hệ không thể tách rời giữa các bộ phận cơ thể người, truyện nêu ra bài học thực tiễn: Ứng xử của cá nhân không chỉ tác động đến cá nhân ấy mà còn ảnh hưởng đến cộng đồng.

Cá nhân không thể tồn tại nếu tách rời khỏi cộng đồng. Đây là mối quan hệ rất quan trọng giữa người với người, giữa cá nhân với cộng đồng.

Truyện có ngụ ý đưa ra lời khuyên thiết thực và khôn ngoan: "Mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người".

II. TRẢ LỜI CÂU HỎI

1. Vì sao các bộ phận so bì với lão Miệng?

Đây chỉ là một câu chuyện được tác giả dân gian hư cấu, nhân cách hoá các bộ phận để chúng giống như một tập thể, một cộng đồng của người ngoài đời.

Bằng trí tưởng tượng phong phú, tác giả dân gian đã xây dựng câu chuyện rất táo bạo, ngộ nghĩnh... bằng cách thử cắt rời một số bộ phận trên cơ thể để xem nếu chúng ganh tị nhau sẽ dẫn đến kết quả ra sao.

Từ đó thấy được sự liên quan mật thiết giữa cá nhân và tập thể, mỗi cá nhân không thể tự tồn tại, phát triển độc lập ngoài cộng đồng của mình, mà phải gắn bó, nương tựa vào nhau mới có thể cùng tồn tại vững chắc hơn.

2. Truyện nhằm đưa ra một lời răn:

Ở đời, mỗi người phải tự giác làm mỗi việc tùy khả năng, theo phân công xã hội; mọi người đều có liên quan với nhau, bổ sung cho nhau, hỗ trợ lẫn nhau, phụ thuộc vào nhau.

Mỗi thành viên trong cộng đồng phải như thế mới có thể tồn tại vững chắc, còn nếu vi phạm mối quan hệ đó, qui luật đó, thì cuối cùng, mình tự hại mình và hại chung cho tập thể.

III. LUYỆN TẬP:

Các em nhắc lại định nghĩa truyện ngụ ngôn và những truyện ngụ ngôn đã học.