I. Nhận xét:
1. Câu in đậm trong đoạn văn sau đây được dùng làm gì? Cuối câu ấy có dấu gì?
Bu-ra-ti-nô là một chú bé bằng gỗ. Chú có cái mũi rất dài. Chú người gỗ được bác rùa tốt bụng Toóc-ti-la tặng cho chiếc chìa khoá vàng để mở một kho báu. Nhưng kho báu ấy ở đâu?
Câu được in đậm trong đoạn văn là câu hỏi về một điều chưa biết. Cuối câu có dấu chấm hỏi.
2. Những câu còn lại trong đoạn văn trên được dùng làm gì? Cuối câu ấy có dấu gì?
Các câu còn lại trong đoạn văn là kể, tả, giới thiệu về Bu-ra-ti-nô: Bu-ra-ti-nô là một chú bé bằng gỗ. (Giới thiệu Bu-ra-ti-nô). Chú có cái mũi rất dài. (Tả Bu-ra-ti-nô). Chú người gỗ được bác rùa tốt bụng Toóc-ti-la tặng cho chiếc chìa khoá vàng để mở một kho báu. (Kể sự việc). Cuối các câu trên có dấu chấm.
3. Ba câu sau đây cũng là câu kể. Theo em, chúng được dùng làm gì?
Ba-ra-ba uống rượu đã say. Vừa hơ bộ râu, lão vừa nói:
- Bắt được thằng người gỗ, ta sẽ tống nó vào cái lò sưởi này.
- Ba-ra-ba uống rượu đã say. (Kể về Ba-ra-ba).
- Vừa hơ bộ râu, lão vừa nói. (Tả Ba-ra-ba).
- Bắt được thằng người gỗ, ta sẽ tống nó vào cái lò sưởi này. (Câu nói của Ba-ra-ba).
4. Câu kể thường dùng để làm gì?
+ Câu kể (còn gọi là câu trần thuật) được dùng để:
- Kể, tả hoặc giới thiệu về sự vật, sự việc.
- Nói lên ý kiến hoặc tâm tư, tình cảm của mỗi người.
+ Cuối câu kể có dấu chấm.
II. Luyện tập:
Câu 1. Tìm câu kể trong đoạn văn sau đây. Cho biết mỗi câu dùng để làm gì?
Chiều chiều, trên bãi thả, đám trẻ mục đồng chúng tôi hò hét nhau thả diều thi. Cánh diều mềm mại như cánh bướm. Chúng tôi vui sướng đến phát dại nhìn lên trời. Tiếng sáo diều vi vu trầm bổng. Sáo đơn, rồi sáo kép, sáo bè,... như gọi thấp xuống những vì sao sớm.
- Chiều chiều, trên bãi thả, đám trẻ mục đồng chúng tôi hò hét nhau thả diều thi. (Kể sự việc.)
- Cánh diều mềm mại như cánh bướm. (Tả cánh diều.)
- Chúng tôi vui sướng đến phát dại nhìn lên trời. (Kể sự việc.)
- Tiếng sáo diều vi vu trầm bổng. (Tả tiếng sáo diều.)
- Sáo đơn, rồi sáo kép, sáo bè... như gọi thấp xuống những vì sao sớm. (Nêu ý kiến, nhận định.)
Câu 2. Đặt một vài câu kể để:
a) Kể các việc em làm hằng ngày sau khi đi học về.
Đi học về, em dọn cơm, rửa bát, trông em cho mẹ đi làm,...
b) Tả chiếc bút em đang dùng.
Chiếc bút của em thon, dài, màu xanh biếc.
c) Trình bày ý kiến của em về tình bạn.
Tình bạn rất cần thiết và đáng quý.
d) Nói lên niềm vui của em khi nhận điểm tốt.
Em rất vui sướng vì hôm nay được điểm 10 môn Tiếng Việt.