I. Đọc kĩ bài:
- Đọc nhiều lần bài Dế Mèn bênh vực kẻ yếu, nhớ kĩ nhân vật chính và các hình ảnh, chi tiết nổi bật. Nhấn mạnh thái độ cứng cỏi, trấn áp của Dế Mèn và sự sợ hãi, tuân phục của bọn nhện.
- Chú ý các từ ngữ khó phát âm: nọ, lại, lối, lủng củng, nặc nô, nó, sừng sững, hung dữ, quay phắt, chày giã gạo, bé bỏng, sợ hãi, quang hẳn,...
II. Tóm tắt nội dung:
Dế Mèn có tấm lòng nghĩa hiệp, ghét áp bức bất công, bênh vực chị Nhà Trò yếu đuối, bất hạnh. Hành động của Dế Mèn rất đáng ca ngợi.
III. Gợi ý trả lời câu hỏi:
1. Trận địa mai phục của bọn nhện đáng sợ như thế nào?
Nhện cái cắt cử bọn tay chân chăng tơ kín ngang đường, canh gác cẩn thận. Cả họ nhà nhện nấp kín trong hang đá với vẻ mặt hung dữ, đợi bắt Nhà Trò để đòi nợ. Thế trận của nhện cái dàn ra khắp nơi để bắt bằng được một kẻ nhỏ bé như Nhà Trò.
2. Dế Mèn đã làm cách nào để bọn nhện phải sợ?
Lúc đầu Dế Mèn chủ động cất tiếng hỏi, lời lẽ rất oai, giọng thách thức của kẻ mạnh, muốn nói chuyện với tên nhện chóp bu, dùng các từ xưng hô: ai, bọn mày, ta.
Sau khi nhện cái xuất hiện, để tỏ rõ sức mạnh ghê gớm của mình, Dế Mèn trấn áp bằng hành động: quay lưng, phóng càng đạp phanh phách, làm cho nhện cái sợ phát khiếp.
3. Dế Mèn đã nói thế nào để bọn nhện nhận ra lẽ phải?
Dế Mèn phân tích để cho nhện cái thấy rằng món nợ của Nhà Trò là quá nhỏ, không đáng để đòi và cách đe doạ của mụ là độc ác. Hơn nữa, bọn nhện quá giàu, còn Nhà Trò thì bé bỏng, yếu đuối, làm chưa đủ nuôi thân nên rất đáng thương. Dế Mèn bắt nhện cái xoá nợ, tự phá vòng vây, đốt hết văn tự nợ của Nhà Trò.
4. Em thấy có thể tặng cho Dế Mèn danh hiệu nào trong số các danh hiệu sau đây: võ sĩ, tráng sĩ, chiến sĩ, hiệp sĩ, dũng sĩ, anh hùng?
Các danh hiệu trên đều ghi nhận những phẩm chất đáng ca ngợi nhưng mỗi danh hiệu lại có nghĩa riêng:
- Võ sĩ: Người sống bằng nghề võ.
- Tráng sĩ: Người có sức mạnh và chí khí mạnh mẽ, chiến đấu cho một sự nghiệp cao cả.
- Chiến sĩ: Người lính, người chiến đấu trong một đội ngũ.
- Hiệp sĩ: Người có sức mạnh và lòng hào hiệp, sẵn sàng làm việc nghĩa.
- Dũng sĩ: Người có sức mạnh, dũng cảm đương đầu với khó khăn nguy hiểm.
- Anh hùng: Người lập được công trạng lớn đối với nhân dân, đất nước.
Thích hợp nhất đối với Dế Mèn là danh hiệu hiệp sĩ. Bởi Dế Mèn hành động mạnh mẽ, kiên quyết và hào hiệp để chống lại sự áp bức, bất công; che chở, bênh vực, giúp đỡ người yếu thế.
IV. Thực hành - Luyện tập:
Kể lại câu chuyện Dế Mèn bênh vực kẻ yếu theo cách phân vai (người kể chuyện, Dế Mèn và nhện cái).
* Tham khảo cách kể dưới đây:
- Người kể chuyện: Nghe lời an ủi của Dế Mèn, chị Nhà Trò thôi khóc và nắm chặt tay Dế Mèn cho đỡ sợ. Đi được một quãng thì gặp bọn nhện chắn đường. Chúng chăng tơ dày đặc từ bên nọ sang bên kia để ngăn lối. Giữa đường, một gã nhện gộc mặt mũi hung ác đứng sừng sững, mắt láo liên tìm kiếm. Các khe đá xung quanh toàn nhện là nhện, đứa nào đứa nấy lầm lầm lì lì, thật là dữ tợn. Dế Mèn cất tiếng hỏi lớn.
- Dế Mèn (vẻ cao ngạo, thách thức): Đứa nào là chóp bu bọn mày? Ra đây ta nói chuyện!
- Người kể chuyện: Từ trong hốc đá, nhện cái cong chân nhảy ra, hai bên có hai nhện vách đi kèm. Nhện cái chắc là chúa trùm nên vẻ mặt đanh đá, nặc nô lắm. Dế Mèn quay lưng, phóng càng đạp phanh phách ra oai.
- Nhện cái (sợ hãi, co rúm người van lạy): Lạy ông Dế Mèn! Cần gì, xin ông cứ nói ạ!
- Dế Mèn (thét lớn): Mụ nhện kia! Cớ sao các người có của ăn của để, béo múp béo múp thế kia mà cứ cố tình đòi mãi món nợ tí tẹo của Nhà Trò, hử? Ta cấm mụ từ giờ trở đi không được đòi nữa, nghe chưa? Mụ hãy mở to mắt ra mà nhìn này! Nhà Trò bé bỏng, ốm yếu, làm chẳng đủ nuôi thân, mụ phải thương xót nó, xuý xoá công nợ cho nó. Hãy phá các vòng vây đi! Đốt hết văn tự đi! Nếu không nghe lời ta thì đừng có trách!
- Nhện cái (cuống quýt): Dạ! Dạ! Em sẽ làm ngay ạ!
- Người kể chuyện: Bọn nhện sợ hãi, cùng dạ ran. Chúng vội vã chạy dọc, chạy ngang, phá hết các dây tơ chăng lối. Thoáng chốc, con đường về tổ Nhà Trò quang hẳn. Xúc động quá, Nhà Trò cứ nắm chặt tay Dế Mèn mà rối rít cảm ơn. Tạm biệt Nhà Trò, hiệp sĩ Dế Mèn lại dấn thân vào những cuộc phiêu lưu mới.